Hai sinh viên Việt Nam giành giải Nhất quốc tế với dự án nuôi lươn tuần hoàn

Cuộc thi nằm trong khuôn khổ Diễn đàn Thanh niên và Hội thảo Quốc tế về Giáo dục cho nông nghiệp bền vững và Phát triển nông thôn do Viện Công nghệ châu Á (AIT) phối hợp cùng UNESCO tổ chức tại Pathum Thani, Thái Lan. Sự kiện năm nay thu hút hơn 500 đại biểu từ nhiều quốc gia, gồm các nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học, doanh nghiệp và tổ chức phát triển. Trong số 7 đội thi xuất sắc nhất, Solaris Mekong được trao giải cao nhất nhờ tính sáng tạo, khả năng nhân rộng và tác động tích cực tới cộng đồng nông thôn.

Nguyễn Phúc Thiên Khoa và Hoàng Lê Minh Nhật vinh dự nhận giải thưởng từ Ban tổ chức. Ảnh: PV

Solaris Mekong do hai sinh viên Việt Nam phát triển được đánh giá là giải pháp mang tính đột phá khi kết hợp mô hình nuôi lươn tuần hoàn không bùn với năng lượng tái tạo. Điểm nổi bật là hệ thống tái sử dụng hơn 90% lượng nước, giảm thiểu rủi ro dịch bệnh, không sử dụng kháng sinh và hạn chế tối đa tác động đến môi trường.

Không chỉ dừng lại ở đó, toàn bộ trang trại được vận hành bằng năng lượng mặt trời, từ bơm nước, sục khí cho đến hệ thống chiếu sáng. Việc tích hợp năng lượng tái tạo không chỉ giúp giảm chi phí vận hành mà còn hướng tới mục tiêu trung hòa carbon – vấn đề cấp thiết trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Mô hình cũng tận dụng nước mưa được thu gom và xử lý, từ đó giảm phụ thuộc vào nguồn nước ngầm, góp phần bảo vệ tài nguyên thủy sinh và ứng phó với tình trạng sụt lún đất ngày càng nghiêm trọng tại Đồng bằng sông Cửu Long.

Theo nhóm tác giả, Solaris Mekong được thiết kế đáp ứng tiêu chuẩn nuôi trồng thủy sản hữu cơ châu Âu (EU Organic Aquaculture). Đây là cơ sở quan trọng để lươn hữu cơ Việt Nam có thể thâm nhập các thị trường giá trị cao, nơi nhu cầu đối với thủy sản sạch, bền vững đang gia tăng.

Sinh viên Nguyễn Phúc Thiên Khoa chia sẻ: “Dự án Solaris Mekong là minh chứng rằng nông dân Việt Nam hoàn toàn có thể vừa phát triển sinh kế, vừa bảo vệ môi trường thông qua các giải pháp bền vững.”

Ước tính, khi áp dụng rộng rãi, mô hình có thể giúp hộ nông dân tăng thu nhập trên 30% so với phương thức nuôi truyền thống, đồng thời giảm đáng kể phát thải khí nhà kính và tiết kiệm hàng nghìn mét khối nước mỗi năm.

Đồng bằng sông Cửu Long – khu vực sản xuất lúa gạo và thủy sản lớn nhất cả nước – đang đối diện nhiều thách thức từ biến đổi khí hậu, như xâm nhập mặn, hạn hán kéo dài, lũ lụt bất thường và sụt lún đất. Các mô hình sản xuất truyền thống vốn dựa nhiều vào khai thác tài nguyên thiên nhiên ngày càng bộc lộ hạn chế.

Trong bối cảnh đó, Solaris Mekong được kỳ vọng trở thành hướng đi mới, kết hợp công nghệ cao, năng lượng tái tạo và tiêu chuẩn quốc tế để vừa nâng cao thu nhập cho nông dân, vừa bảo vệ hệ sinh thái vùng châu thổ.

Minh Khuê