Các địa phương dốc toàn lực gỡ thẻ vàng IUU

Mục tiêu chung không chỉ là để vượt qua kỳ kiểm tra của EC, mà còn quản lý ngành cá một cách bền vững, có trách nhiệm. Gỡ được “thẻ vàng” sẽ bảo vệ sinh kế cho ngư dân, lợi ích cho doanh nghiệp xuất khẩu, đồng thời nâng cao vị thế quốc gia và góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Tại Đà Nẵng

Thành phố thể hiện rõ quyết tâm thông qua việc quản lý chặt chẽ đội tàu. Toàn bộ 4.125 tàu cá đã được cập nhật vào cơ sở dữ liệu quốc gia. Đặc biệt, với 1.193 tàu hoạt động vùng khơi (dài từ 15m trở lên), đã có 1.192 tàu lắp đặt và vận hành thiết bị giám sát hành trình (VMS). Tàu duy nhất còn lại hiện đang ngừng sản xuất và neo đậu tại cảng.

Đà Nẵng cũng nhận diện rõ 86 tàu cá không đủ điều kiện đi biển (do chưa đăng ký, trễ hạn giấy phép hoặc đăng kiểm) và đã giao nhiệm vụ cụ thể cho từng xã, phường giám sát chặt, nắm rõ vị trí, đảm bảo các tàu này không được ra khơi. Lãnh đạo Thành phố yêu cầu kiểm soát ngư dân xuất nhập cảng qua nền tảng VneID, đồng thời nhấn mạnh việc phát triển nghề cá phải căn cơ, bền vững, không đối phó.

Mục tiêu của Đà Nẵng là 100% tàu cá sử dụng nhật ký điện tử (e-logbook) và hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT) để minh bạch hóa toàn bộ quá trình.

Tại Quảng Ngãi

Công tác thực thi pháp luật được siết chặt đã mang lại chuyển biến. Tỉnh hiện có 90% tàu cá còn hạn đăng kiểm và 98,2% tàu đã lắp VMS (đạt 100% trên tổng số tàu đang hoạt động). Các đơn vị chức năng đang giám sát đặc biệt 267 tàu không đủ điều kiện hoạt động. Chi cục Thủy sản tỉnh hàng ngày đều trích xuất danh sách tàu mất kết nối VMS quá 6 giờ và tàu hoạt động gần ranh giới để cảnh báo.

Từ đầu năm 2025, đã có 633 lượt tàu bị cảnh báo mất kết nối và khoảng 100 lượt tàu bị cảnh báo gần ranh giới. Tỉnh đã mở cao điểm xử lý vi phạm VMS, mời làm việc 96 chủ tàu, lập biên bản 66 trường hợp và đã ra quyết định xử phạt 17 tàu với số tiền 3,1 tỷ đồng. Tính chung từ đầu năm, Quảng Ngãi đã xử phạt hơn 220 trường hợp với gần 6 tỷ đồng.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi cũng yêu cầu thúc đẩy nuôi trồng, giảm khai thác và đã kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm có đề án chuyển đổi nghề nghiệp cho ngư dân.

Tại Lâm Đồng

Thượng tá Phạm Thanh Hùng – Phó Giám đốc Công an tỉnh cho biết, trong cuộc làm việc ngày 26/10 với các địa phương như La Gi, Phước Hội, đã chỉ ra tình trạng tàu cá mất kết nối VMS, hết hạn giấy phép vẫn còn tồn tại. Phường Phước Hội còn 66/176 tàu vi phạm đang xử lý. Lãnh đạo Công an tỉnh nhấn mạnh đây là nhiệm vụ chính trị, yêu cầu người đứng đầu các xã, phường phải trực tiếp chỉ đạo, tránh tình trạng “trên nóng dưới lạnh”.

Lực lượng công an, biên phòng, kiểm ngư được giao vai trò nòng cốt, kiên quyết không để tàu không đủ điều kiện xuất bến. Mục tiêu đặt ra là xử lý dứt điểm 100% tàu vi phạm mất kết nối VMS và rà soát toàn bộ tàu không đủ điều kiện hoạt động trước ngày 30/10/2025.

Tại Đắk Lắk

Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các xã, phường ven biển phải huy động cả hệ thống chính trị “đi từng ngõ, gõ từng nhà” rà soát đội tàu, hỗ trợ ngư dân hoàn thiện thủ tục. Lãnh đạo tỉnh cũng nghiêm khắc cảnh báo sẽ xem xét xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu không có chuyển biến, không cần qua bước phê bình.

Tình hình tại đây được đánh giá là tiến độ xử lý tồn tại còn “rất chậm”, với tỷ lệ tàu chưa cấp phép còn cao (23,95%, tương đương 670 tàu). Các phường Hòa Hiệp, Hòa Xuân, Xuân Đài bị phê bình dù có giảm số lượng tàu vi phạm, đặc biệt phường Phú Yên còn ghi nhận tăng thêm 1 tàu chưa cấp phép. Địa phương này cũng được yêu cầu hoàn thành dứt điểm việc cấp phép trước ngày 30/10/2025.

Bên cạnh các biện pháp xử phạt và siết chặt quản lý, công tác tuyên truyền được xác định có ý nghĩa quyết định. Tại Hải Phòng, Cảnh sát biển và Bộ đội Biên phòng vừa tổ chức tuyên truyền trực tiếp tại cảng cá Mắt Rồng cho 75 lao động, kết hợp trao 60 cờ Tổ quốc và 125 tờ rơi. Ngư dân địa phương cho biết đã nhận thức rõ hậu quả của khai thác IUU và cam kết chấp hành. Tại Thanh Hóa, các đồn Biên phòng cũng thường xuyên hướng dẫn ngư dân duy trì VMS 24/24, không vi phạm vùng biển nước ngoài, đồng thời tặng cờ Tổ quốc và ảnh Bác Hồ để động viên bà con bám biển hợp pháp.

Minh Hiếu