Ninh Bình định hướng phát triển ngành thủy sản hiện đại, bền vững đến năm 2030

Kế hoạch mới đặt mục tiêu cụ thể hóa các chủ trương của Đảng và Nhà nước về phát triển thủy sản; huy động sự tham gia của các thành phần kinh tế; đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ trong sản xuất, quản lý và bảo tồn nguồn lợi. Tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương phối hợp chặt chẽ trong triển khai nhiệm vụ; tăng cường quan trắc môi trường, cảnh báo dịch bệnh; nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và tạo sự đồng thuận của cộng đồng trong thực thi pháp luật về thủy sản.

Định hướng phát triển hài hòa giữa khai thác – nuôi trồng – bảo tồn

Theo kế hoạch, Ninh Bình xác định phát triển thủy sản theo hướng phù hợp điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội của từng vùng; khai thác hiệu quả mọi nguồn lực hiện có. Một trong những trọng tâm là điều tra đầy đủ thực trạng nguồn lợi và môi trường sống của các loài thủy sản, xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ công tác quản lý, phục hồi hệ sinh thái và chống khai thác bất hợp pháp (IUU).

Tàu cá neo đậu tại Khu neo đậu Quần Vinh, tỉnh Ninh Bình. Ảnh: PV

Tỉnh sẽ hoàn thiện công tác điều tra nguồn lợi tại vùng ven bờ, sông, hồ theo chu kỳ 5 năm; triển khai thả giống tái tạo nguồn lợi hằng năm; mở rộng các mô hình đồng quản lý tại cộng đồng ven sông, ven biển. Cùng với đó, Ninh Bình định hướng chuyển đổi các nghề khai thác có nguy cơ tác động xấu đến môi trường sang nghề thân thiện, hiệu quả hơn; đồng thời phát triển hạ tầng thủy sản gồm cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão và các vùng nuôi trồng tập trung ứng dụng công nghệ cao.

Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030, giảm tỷ lệ thất thoát sau thu hoạch xuống dưới 10%; bảo đảm 100% nhu cầu giống đối với các loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ; xây dựng ít nhất 25% sản lượng thủy sản được tiêu thụ thông qua chuỗi liên kết ổn định và minh bạch. Tổng giá trị sản xuất thủy sản giai đoạn 2026–2030 dự kiến đạt hơn 51.160 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân khoảng 3%/năm.

Điều tra nguồn lợi, bảo tồn loài đặc hữu và phục hồi sinh thái

Một nhiệm vụ xuyên suốt là điều tra toàn diện nguồn lợi thủy sản tại vùng ven bờ, vùng lộng và các thủy vực tự nhiên như sông Hoàng Long, sông Đáy, sông Hồng… Từ kết quả khảo sát, tỉnh sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành, phục vụ quản lý, hoạch định chính sách và quy hoạch vùng nuôi.

Ninh Bình cũng chủ trương phân loại, phục hồi và phát triển các loài thủy sản bản địa, giá trị cao như cá trầu tiến vua, cá bò vàng, cá lăng, cá dầm xanh, cá bống bớp… gắn với phát triển thương hiệu đặc sản, thúc đẩy du lịch và ẩm thực địa phương.

Song song đó, tỉnh tiếp tục duy trì nghiêm các khu vực cấm khai thác có thời hạn; tăng cường thả giống vào sông, hồ, vùng đất ngập nước tại Vườn quốc gia Xuân Thủy, khu bảo tồn Vân Long, Quần thể danh thắng Tràng An… nhằm cải thiện nguồn lợi và giữ cân bằng sinh thái.

Đáng chú ý, Ninh Bình triển khai Quỹ Bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản để huy động nguồn lực xã hội hóa cho bảo tồn; đồng thời tăng cường đối thoại giữa cơ quan quản lý – doanh nghiệp – người dân để nâng cao hiệu quả giám sát, tuân thủ pháp luật và chia sẻ lợi ích.

Phát triển vùng nuôi công nghệ cao, kiểm soát an toàn thực phẩm

Trên lĩnh vực nuôi trồng, tỉnh sẽ phát triển mạnh các đối tượng chủ lực như tôm sú, tôm thẻ chân trắng và nhóm nhuyễn thể; mở rộng vùng nuôi ngao đạt chứng nhận quốc tế ASC phục vụ xuất khẩu. Các mô hình nuôi ứng dụng công nghệ mới, thân thiện môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu sẽ được khuyến khích thông qua chính sách hỗ trợ hạ tầng, kỹ thuật và tín dụng.

Trang trại nuôi ngao vạng và tôm thẻ chân trắng của ông Nguyễn Đại Dương, xã Giao Hoà, tỉnh Ninh Bình. Ảnh: PV

Ninh Bình định hướng đầu tư vùng sản xuất giống chất lượng cao; nâng cao năng lực kiểm soát an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc; tăng cường giám sát dịch bệnh, đảm bảo nguồn sản phẩm sạch, an toàn cho tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.

Trên lĩnh vực khai thác, tỉnh từng bước giảm các nghề gây tổn hại nguồn lợi, tiến tới chấm dứt những nghề có tính hủy diệt; đồng thời phát triển khai thác vùng khơi, thu hút doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị từ đánh bắt – bảo quản – tiêu thụ. Công tác kiểm tra, kiểm soát cũng được đẩy mạnh nhằm ngăn chặn tình trạng khai thác IUU.

Ninh Bình sẽ tiếp tục rà soát quy hoạch, đề xuất xây dựng hoặc nâng cấp hệ thống cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão để giảm tổn thất sau thu hoạch, nâng cao an toàn tàu thuyền và hỗ trợ hậu cần nghề cá. Việc đầu tư đồng bộ hạ tầng kỳ vọng giúp tỉnh hình thành các trung tâm tập kết, sơ chế và phân phối thủy sản quy mô, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường trong và ngoài nước.

Thùy Khánh