Xây dựng 5 trung tâm nghề cá lớn

5 năm có 5 trung tâm

Báo cáo của lãnh đạo 5 tỉnh ven biển Khánh Hòa, Đà Nẵng, Hải Phòng, Bà Rịa – Vũng Tàu và Kiên Giang đều cho thấy rằng, hiện nay mức đầu tư cho cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão rất thấp. Trong đó, khu vực ven biển miền Trung là vùng có tần suất bão cao, số lượng tàu thuyền khai thác lớn lại có mức đầu tư chỉ bằng khoảng 1/3 – 1/2 so với mức đầu tư ở vùng vịnh Bắc bộ và vùng Tây Nam bộ.

Bên cạnh đó, công tác quy hoạch, thiết kế cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão chưa theo kịp sự phát triển của đội tàu khai thác thủy sản. Từ năm 2010 – 2014, ngành nông nghiệp đã đầu tư, nâng cấp 83 cảng cá trong cả nước với tổng vốn hơn 850 tỷ đồng từ nhiều nguồn vốn. Tuy nhiên, các cảng cá lại ít được kết hợp với khu neo đậu tránh trú bão thành hệ thống đồng bộ trong đầu tư, quản lý và sử dụng; các hạng mục đầu tư chưa phù hợp với loại tàu, nghề khai thác… Đặc biệt, cơ sở hạ tầng không đồng bộ, thiếu hệ thống xử lý nước thải… Vì vậy đã ảnh hưởng đến chất lượng và tổn thất sau thu hoạch, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, dẫn đến các công trình này chưa phát huy hiệu quả tốt, nhanh xuống cấp…

Với hơn 200 km bờ biển cùng hơn 140 hòn đảo lớn nhỏ, Kiên Giang là tỉnh có ngư trường rộng hơn 63.000 km2. Năm 2014, sản lượng khai thác thủy sản của Kiên Giang cao nhất cả nước, đạt trên 462.000 tấn và có hơn 10.000 tàu đăng ký hoạt động khai thác. Tuy nhiên, theo ông Mai Anh Nhịn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang thì những năm vừa qua, tỉnh đã đầu tư nhiều cảng cá, nơi neo đậu tránh trú bão tuy nhiên vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu phục vụ hạ tầng cho phát triển thủy sản và kinh tế biển.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám cho rằng, để hướng đến nghề cá hiện đại, nhất thiết phải xây dựng trung tâm nghề cá lớn. Chính phủ đã xác định 5 trung tâm nghề cá lớn gắn với các ngư trường trọng điểm là Hải Phòng, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bà Rịa – Vũng Tàu và Kiên Giang. Các trung tâm nghề cá này sẽ được đầu tư trong giai đoạn 2015 – 2020.

Huy động vốn theo hình thức công – tư

Lãnh đạo Bộ NN&PTNT cho biết, theo mô hình tham khảo từ tổ hợp khu chức năng chợ cá quốc tế Busan, Hàn Quốc thì mỗi trung tâm nghề cá đều có các hạng mục công trình chính là: tòa nhà văn phòng, chợ đầu mối, bãi đỗ xe, khu vực kho lạnh, khu lưu giữ hải sản tươi sống, khu phân loại và cảng cá có thể tiếp nhận tàu trọng tải lên tới 20.000 tấn… Trong đó, công trình quan trọng bậc nhất là cảng cá sẽ có các hạng mục như cầu cảng, kè chắn sóng, khu neo đậu tránh trú bão… Vị trí xây dựng cảng cá bắt buộc phải chọn các cửa sông lớn, vịnh biển hoặc hải đảo gắn liền với ngư trường trọng điểm, tập trung tàu cá của nhiều tỉnh và là đầu mối phân phối hàng thuỷ sản tại khu vực, kể cả các trung tâm công nghiệp thuỷ sản của các địa phương. Nguồn vốn xây dựng các trung tâm nghề cá lớn sẽ huy động theo hình thức công – tư. Trong đó vốn ngân sách sẽ đầu tư các hạng mục hạ tầng chính; các công trình, hạng mục phụ trợ sẽ kêu gọi đầu tư trong và ngoài nước tham gia.

Theo ông Nguyễn Ngọc Oai, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, căn cứ vào chiến lược phát triển thuỷ sản, sự cần thiết và cấp bách của từng ngư trường và vùng lãnh thổ thì trong năm 2015 sẽ ưu tiên chuẩn bị đầu tư cho Trung tâm nghề cá Khánh Hòa gắn với ngư trường Nam Trung bộ và Trường Sa.

Tiếp theo là Trung tâm nghề cá Đà Nẵng gắn với ngư trường trọng điểm Biển Đông và Hoàng Sa. Sau đó là Trung tâm nghề cá Hải Phòng gắn với ngư trường vịnh Bắc bộ, Trung tâm nghề cá Bà Rịa – Vũng Tàu gắn với ngư trường Đông Nam bộ và Trung tâm nghề cá Kiên Giang gắn với ngư trường Tây Nam bộ sẽ được kêu gọi đầu tư trong giai đoạn 2016 – 2020.