Trước thực trạng hệ sinh thái biển ở Quảng Ngãi nói chung và huyện đảo Lý Sơn nói riêng đang bị suy giảm nghiêm trọng, mới đây Dự án Khu bảo tồn biển Lý Sơn – một trong 16 khu bảo tồn biển của Việt Nam đã được UBND tỉnh thông qua và đang xúc tiến thực hiện sẽ mở ra cơ hội phát triển bền vững…
Khu bảo tồn biển Lý Sơn được quy hoạch trên diện tích gần 8.000 ha, được phân thành 3 vùng chức năng gồm: Vùng bảo vệ nghiêm ngặt, vùng phục hồi sinh thái và vùng phát triển. Khi khu bảo tồn hình thành sẽ duy trì và bảo vệ tài nguyên biển, bảo vệ đa dạng sinh học, bảo vệ nơi quần cư của các loài sinh vật, bảo vệ môi trường, góp phần phát triển kinh tế và du lịch sinh thái, quản lý và sử dụng bền vững nguồn lợi hải sản.
Khi dự án bảo tồn biển Lý Sơn triển khai, thì các ngư dân chuyên đánh bắt gần bờ cần phải chuyển đổi nghề nghiệp.
Tuy nhiên, việc này cũng sẽ tác động trực tiếp đến sinh kế của hàng trăm hộ dân trên đảo lâu nay quen cách khai thác thủy sản ven bờ. Bởi lẽ, khi dự án này thực hiện thì ngư trường gần bờ quanh đảo sẽ bị cấm đánh bắt, đồng nghĩa cuộc sống của nhiều hộ ngư dân sẽ gặp khó khăn. Ông Nguyễn Văn Hương, một ngư dân chuyên làm nghề đánh bắt gần bờ ở xã An Vĩnh, lo lắng: Bảo tồn để phát triển bền vững là đúng đắn, để biển thêm nhiều cá tôm, nhưng bây giờ mà cấm đánh bắt hải sản quanh đảo, ngư dân như chúng tôi sẽ gặp nhiều khó khăn trong tìm kế sinh nhai.
Theo thống kê của UBND huyện đảo Lý Sơn, dự án này triển khai sẽ ảnh hưởng tới 800 ngư dân chuyên hành nghề đánh bắt gần bờ quanh đảo. Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn Phạm Thị Hương, cho biết: Để chuyển đổi ngành nghề cho số hộ dân bị ảnh hưởng là không hề dễ dàng. Tuy nhiên, địa phương sẽ có trách nhiệm nghiên cứu để tạo điều kiện cho người dân đánh bắt gần bờ chuyển đổi nghề nghiệp. Cũng theo bà Hương, tỉnh cũng cần phải có giải pháp cụ thể, có chính sách hỗ trợ, giúp đỡ những hộ ngư dân chuyển đổi ngành nghề một cách hiệu quả. Trong quy hoạch và tổ chức thực hiện phải thực hiện đồng bộ các mặ,t vừa phát triển khu bảo tồn, vừa phát triển ngành nghề khác, như du lịch, nuôi trồng thủy sản… để cuộc sống người dân ít bị xáo trộn.
Để giải quyết băn khoăn của ngư dân Lý Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Trường Thọ, cho biết: Tỉnh đang nghiên cứu, tính toán để định hướng cho ngư dân chuyển sang hoạt động trong các lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ phục vụ cho du lịch, hoặc hỗ trợ chuyển sang khai thác đánh bắt hải sản xa bờ để họ đảm bảo sinh kế và tăng thu nhập cho bà con khi dự án này vào cuộc.
Thành lập được Khu bảo tồn biển Lý Sơn sẽ rất có lợi trong việc bảo tồn, phát triển hệ sinh thái biển, bảo vệ tốt môi trường biển và nguồn lợi hải sản. Đây cũng là điểm nhấn để mở hướng cho huyện đảo Lý Sơn phát triển du lịch, tạo điều kiện cho người dân Lý Sơn được hưởng lợi từ các dịch vụ du lịch trong tương lai. Do vậy, việc chuyển đổi sinh kế trước mắt cho ngư dân đánh bắt ven bờ ở đảo Lý Sơn được coi là cần thiết, để dự án triển khai được hiệu quả.