“Bùng nổ” ngành tôm Ấn Độ

Vượt Thái Lan

Nhiều năm qua, gần như không nước nào vượt được Thái Lan về sản lượng cũng như giá trị xuất khẩu tôm sang Mỹ, thị trường tiêu thụ tôm lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, Hội chứng tôm chết sớm (EMS) đã làm thay đổi điều này.

EMS được xem là một trở ngại lớn đối với ngành tôm Thái Lan và một số nước sản xuất tôm khác ở Đông Nam Á từ năm 2009. EMS khiến sản lượng tôm Thái Lan giảm còn 250.000 tấn/năm 2013 so 540.000 tấn/năm 2012.

Ông Somsak Panitatthayasai, Chủ tịch Hiệp hội Tôm Thái Lan cho biết, sản lượng tôm Thái Lan năm 2015 khoảng 260.000 tấn, tăng 30.000 tấn so cùng kỳ năm trước, do thành công trong việc đối phó EMS. Tuy nhiên, con số này còn kém xa so với trước. Sự sụt giảm sản lượng tôm Thái Lan (ước tính chiếm hơn 30% sản lượng tôm trong khu vực) đã mở đường cho ngành tôm Ấn Độ giành vị trí ảnh hưởng lớn hơn trong thương mại tôm toàn cầu.

Nguồn: TSVN

Theo Cục Nghề cá biển quốc gia Mỹ (NMFS), nhập khẩu tôm vào Mỹ 11 tháng đầu năm 2015 đạt 530.356 tấn, tăng 518.628 tấn so cùng kỳ năm 2014. Trong đó, Ấn Độ là nhà cung cấp lớn nhất với 123.794 tấn; Thái Lan xuống vị trí thứ tư sau Indonesia và Ecuador.

Bốn yếu tố tạo thành công

Theo phân tích của Seafoodsource, ngành tôm Ấn Độ thành công dựa trên 4 yếu tố, cả khách quan lẫn chủ quan. Thứ nhất, sự sụt giảm sản lượng tôm Thái Lan tạo cơ hội cho ngành tôm Ấn Độ bứt phá. Ấn Độ có chiến lược, chính sách tốt, tận dụng triệt để cơ hội này. Một nhân tố quan trọng khác là việc Ấn Độ nhanh chóng chuyển hướng sang đẩy mạnh sản xuất tôm thẻ chân trắng (Penaeus vannamei). Nếu trước đây Ấn Độ chỉ được biết đến là nước sản xuất tôm sú (Penaeus monodon) hàng đầu thì giờ đây ngành công nghiệp tôm nước này đã rất nỗ lực nhập khẩu giống TTCT sạch bệnh (SPF) từ Mỹ. Tôm thẻ chân trắng có thời gian nuôi ngắn, khả năng kháng bệnh tốt hơn tôm sú và giá phải chăng hơn, do đó mang đến thành công cho ngành tôm nước này. Giá tôm sú hiện cao hơn so TTCT 25 – 30%.

Chuyển hướng sản xuất tôm thẻ chân trắng là hướng đi đúng của Ấn Độ – Ảnh: Fishconsult

Mangala Babu, nhà xuất khẩu thủy sản tại Kochi, Ấn Độ cho biết, sự chuyển hướng này là một “thành công lớn” và đây là lý do khiến xuất khẩu tôm Ấn Độ tăng trưởng mạnh. Ngoài ra, sự mất giá đồng Rupee của Ấn Độ đã giúp các sản phẩm thủy sản nước này có sự cạnh tranh hơn về giá.

Yếu tố cuối cùng là độ tin cậy. Một nhà nhập khẩu cho biết, hầu hết các nhà xuất khẩu tôm từ Ấn Độ và Indonesia giao hàng rất đúng hạn. Khi giao dịch, ngoài vấn đề giá cả thì giao hàng đúng thời hạn cũng là một trong những yếu tố quan trọng mà các nhà nhập khẩu rất quan tâm, bởi chỉ cần chậm 48 giờ là đã tạo ra một hiệu ứng không hài lòng trong toàn bộ chuỗi cung ứng, nhất là trong mùa lễ hội, mùa cao điểm để bán tôm.