Nỗi lo phá sản… vì thuế

Lo lắng

Giám đốc Công ty Thông Thuận (chuyên sản xuất tôm giống, tôm thịt và chế biến tôm xuất khẩu ở Bình Thuận) Trương Hữu Thông cho biết, thức ăn nuôi tôm giống tại Việt Nam chưa sản xuất được mà phải nhập khẩu. Từ năm 2011, nhập khẩu thức ăn nuôi tôm giống khai báo theo mã HS code 2309.9013, thuế nhập khẩu 0%. Vừa qua, Hải quan yêu cầu phải đưa vào mã số  0511.913000 và 0511.9100, chịu thuế 5%. “Chúng tôi vô cùng lo lắng vì như thế sẽ bị truy thu từ năm 2011 đến nay khoảng 5 tỷ đồng”, ông Thông nói.

Thức ăn nuôi tôm giống hay còn gọi thức ăn Artemia là loại trứng của con Artemia được sấy khô đóng hộp từ nước ngoài. Khi nhập về Việt Nam chỉ phục vụ cho sản xuất tôm giống và cá giống. Trước khi cho tôm giống và cá giống ăn 10 – 15 giờ, trứng Artemia phải ấp nở.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám đã ký công văn gửi Bộ Tài chính nêu rõ, trứng Artemia chưa có sản phẩm thay thế hoàn toàn trong sản xuất giống thủy sản ở Việt Nam, đặc biệt trong sản xuất tôm giống nước lợ nên hàng năm phải nhập khoảng 160 tấn. Khi tăng mức thuế từ 0% lên 5% với mặt hàng này, ngân sách thu thêm khoảng 21 tỷ đồng, không nhiều nhưng lại ảnh hưởng lớn tới một ngành có giá trị kim ngạch xuất khẩu hơn 6 tỷ USD/năm.

Trứng Artemia nuôi tôm giống nhập khẩu – Ảnh: Thanh Xuân

Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) Trương Đình Hòe cũng có văn bản gửi Bộ Tài chính, đồng ý với đề nghị của Bộ NN&PTNT về việc giảm thuế cho trứng Artemia xuống 0%. “Mặt hàng trứng Artemia là loại sản phẩm được nhập khẩu về Việt Nam chủ yếu để phục vụ sản xuất tôm giống. Trong bối cảnh nền kinh tế còn đang có nhiều khó khăn, nguồn nguyên liệu tôm trong nước đang không đủ phục vụ cho chế biến xuất khẩu và việc sản xuất tôm giống để tự cung trong nước đang được khuyến khích nhằm giúp cho người nuôi tôm và doanh nghiệp tự chủ về nguồn tôm giống khỏe mạnh”, ông Hòe khẳng định.

Mặt khác, ưu đãi thuế nhập khẩu trứng Artemia cũng là cơ hội cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất giống nhỏ tiếp cận, chủ động nhập trực tiếp, không phải qua trung gian là các công ty lớn. Từ đó sẽ giảm giá thành sản xuất, đảm bảo chất lượng con giống ổn định.

Áp thuế 3%

Mặc cho những kiến nghị của doanh nghiệp, hiệp hội và Bộ NN&PTNT, Bộ Tài chính đã chính thức ban hành Thông tư 98, bổ sung danh mục nhóm mặt hàng và mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi riêng đối với mặt hàng trứng Artemia vào Chương 98 của Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi ban hành kèm theo Thông tư số  182/2015/TT-BTC ngày 16/11/2015 của Bộ Tài chính.

Theo đó, bổ sung nhóm 98.43 trứng Artemia dùng làm thức ăn thủy sản vào danh mục II, danh mục nhóm mặt hàng và mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi tại Chương 98 của biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, với mức thuế 3%. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 13/8/2016.

Trước đó, phúc đáp công văn về việc phân loại thuế suất thuế nhập khẩu mặt hàng trứng Artemia của Công ty Việt – Úc Bạc Liêu, Bộ Tài chính căn cứ các Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi áp dụng cho các năm 2009 đến nay thì mặt hàng thuộc mã số 0511.91.00 có thuế suất nhập khẩu ưu đãi 5% (Điều 14 Luật Thuế xuất nhập khẩu số 45/2005 ngày 14/6/2005). Bộ Tài chính đề nghị các doanh nghiệp thực hiện phân loại trứng Artemia còn sống làm thức ăn cho tôm theo hướng dẫn như trên và nộp thuế theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế. Về việc xem xét giảm thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi hiện hành về 0% cho mặt hàng này, Bộ Tài chính đang xin ý kiến của các bộ, ngành, hiệp hội và UBND các tỉnh, thành phố. Mặc dù trước đó, dự thảo Thông tư sửa đổi, Bộ Tài chính xin ý kiến các bộ, ngành, địa phương đã thống nhất giảm thuế về 0% nhưng cuối cùng khi ban hành Thông tư 98, các doanh nghiệp rất bất ngờ khi Bộ Tài chính vẫn áp thuế 3%.

Hiện tại, một số doanh nghiệp cũng chưa rõ với chính sách liên tục thay đổi như thế thì tới đây sẽ tính thuế như thế nào và họ có phải nộp khoản thuế bị truy thu nữa hay không. Nếu phía Hải quan sau thông quan vẫn truy thu khoản thuế 5% từ 2011 đến nay đối với mặt hàng này, nhiều doanh nghiệp cho rằng họ sẽ không có tiền để nộp, buộc phải tuyên bố phá sản.