Điểm sáng thị trường Australia

Nhiều dư địa phát triển

Australia là quốc gia thuộc Châu Đại Dương, thuộc khối APEC – khối được đánh giá là thị trường tiềm năng về xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp và thủy sản của các nước ASEAN. Hằng năm, quốc gia này phải nhập khẩu khoảng 70% sản phẩm thủy sản, chủ yếu từ khu vực châu Á để đáp ứng nhu cầu trong nước trong đó có Việt Nam. Cùng đó, với dân số tăng nhanh, nhu cầu tiêu thụ thủy sản lớn, người dân lại ưa chuộng các sản phẩm thủy sản đến từ châu Á trong đó có tôm sú cỡ lớn, cá tra, cá basa từ Việt Nam.

Mặc dù, chịu tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Australia vẫn liên tục tăng thời gian qua; đặc biệt, 8 tháng đầu năm 2021 đã tăng 35% so cùng kỳ năm 2020. Australia đã trở thành một trong 10 đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. Việt Nam đang đẩy mạnh thực hiện các biện pháp nhằm kiểm soát và thích ứng an toàn với dịch bệnh, phục hồi và phát triển kinh tế trong điều kiện “bình thường mới”.

Tôm là một trong nhũng mặt hàng được ưa chuộng tại Australia. Ảnh: BNA

Thời gian qua, Australia là đối tác lâu dài và là thị trường xuất khẩu lớn thứ 7 của ngành thủy sản Việt Nam với các sản phẩm chính như: tôm, cá ngừ, cá basa… Đặc biệt, Việt Nam tiếp tục là nhà cung cấp sản phẩm tôm lớn nhất của Australia từ 2012 và nhà cung cấp thủy sản lớn thứ 3 cho xứ sở Kangaroo từ 2018 – 2020 với giá trị kim ngạch hơn 20 triệu USD mỗi năm. Năm 2020, xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Australia đạt 220 triệu USD, tăng 20 triệu USD so năm 2019.

Chia sẻ tại Hội thảo “Xúc tiến xuất khẩu thủy sản sang thị trường Australia” theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến do Bộ Ngoại giao và VASEP phối hợp tổ chức sáng 1/10; Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp, Nguồn nước và Môi trường Australia Andrew Metcalfe cho biết, người tiêu dùng Australia đánh giá cao sản phẩm thủy sản của Việt Nam cũng như các nỗ lực đàm phán mở rộng thị trường của cơ quan quản lý, trong khi vẫn đảm bảo yêu cầu cao về ATTP. Để thủy sản Việt Nam ngày càng có mặt nhiều hơn tại thị trường này, hai bên cần tăng cường hợp tác trong việc chia sẻ thông tin, hỗ trợ kỹ thuật để các nhà sản xuất của Việt Nam đáp ứng ngày càng tốt hơn tiêu chuẩn kiểm dịch của Australia. Đồng thời khẳng định, việc hai nước đẩy mạnh tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hai bên thúc đẩy các hoạt động thương mại, trong đó có các doanh nghiệp thủy sản.

Theo VASEP, thủy sản Việt Nam đã đạt các tiêu chuẩn về GlobalGAP, ASC, truy xuất nguồn gốc nhằm đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu của các thị trường phát triển nhất. Trong thời gian tới, Việt Nam đặt kế hoạch tăng cường áp dụng khoa học công nghệ, đáp ứng các tiêu chuẩn sản xuất đi cùng với bảo vệ môi trường, sản xuất theo chuỗi khép kín, tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế để giám sát quy trình sản xuất, đồng thời thúc đẩy nghiên cứu khoa học đảm bảo an toàn sinh học và thực phẩm.

Thay đổi và thích ứng trong tình hình mới

Mặc dù là thị trường màu mỡ của ngành thủy sản, nhưng Australia cũng đưa ra các quy định nhập khẩu đối với từng loại sản phẩm cụ thể như: tôm, các loại cá (bao gồm các loại thuộc họ cá hồi và các loại không thuộc họ cá hồi), các quy định kiểm dịch, ATTP và an toàn sinh học.

Do vậy, để tận dụng các Hiệp định tự do thương mại giữa ASEAN với Australia và New Zealand (AANZFTA), Hiệp định CPTPP, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực mà hai nước là thành viên; các doanh nghiệp Việt Nam cần tăng cường hợp tác liên quan đến các thủ tục thử nghiệm trong Hiệp định AANZFTA có thể tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam thời gian tới; đồng thời, việc các doanh nghiệp áp dụng thống nhất tiêu chuẩn SPS (tiêu chuẩn về vệ sinh và kiểm dịch động, thực vật) trong Hiệp định AANZFTA sẽ làm giảm khả năng gián đoạn thương mại và giúp ngành NTTS Việt Nam tận dụng các cơ hội tiếp cận thị trường dễ dàng hơn.

Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản Trần Đình Luân khẳng định, thời gian tới, ngành thủy sản Việt Nam tiếp tục phát triển chuỗi các HTX, THT; thúc đẩy đối tác công tư tham gia chuỗi nhằm theo dõi giám sát trong sản xuất, thu mua, đảm bảo ATTP, truy xuất nguồn gốc, công khai minh bạch trong sản xuất và bảo vệ môi trường, đảm bảo chất lượng và đáp ứng yêu cầu về an sinh xã hội.

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 tác động nghiêm trọng đến dòng chảy thương mại, thúc đẩy chuyển đổi số, các nhà nhập khẩu Australia nhấn mạnh, Việt Nam cần chuyển nhanh sang áp dụng chứng nhận điện tử vì đây là điều kiện tiên quyết để xuất khẩu thủy sản Việt Nam nhanh hơn, chi phí thấp hơn và an toàn hơn; góp phần giúp Việt Nam duy trì lợi thế cạnh tranh đối với mặt hàng thủy sản, không chỉ ở thị trường Australia mà còn với các thị trường khác. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Vũ Quang đề nghị Bộ Nông nghiệp, Nguồn nước và Môi trường Australia và các Hiệp hội, doanh nghiệp nhập khẩu của Australia tăng cường hợp tác, cung cấp thông tin và đẩy mạnh nhập khẩu thủy sản Việt Nam trong bối cảnh ngành thủy sản nước ta đang phát triển mạnh mẽ và chuyển đổi theo hướng bền vững.

Hải Lý