Hà Giang: Sáng tạo với mô hình nuôi cá chép trong ruộng bậc thang

Mô hình đã được người dân thực hiện suốt nhiều năm qua, có nhiều hộ nuôi thành công và thu hoạch tới 200 kg cá mỗi vụ. Một số xã có sản lượng cá chép ruộng lớn như Tả Sử Choóng, Bản Luốc, Nậm Khòa, Nam Sơn, Thông Nguyên, Hồ Thầu, Nậm Dịch…

Cá chép sinh trưởng ở ruộng lúa được đánh giá thơm ngon, chất lượng. Ảnh: Văn Phú

Gia đình anh Lù Văn Sinh, thôn Tả Sử Choóng, xã Tả Sử Choóng trồng lúa và xen canh nuôi cá trên diện tích hơn 1 ha. Anh Sinh cho biết thời điểm tiến hành thả cá phù hợp là vào giữa tháng 6, khi lúa bước vào giai đoạn đẻ nhánh. Mực nước trong mỗi ô ruộng duy trì từ 5 – 10 cm là có thể đảm bảo cho lúa và cá cùng sinh trưởng. Sau khi trừ các chi phí, gia đình anh Sinh thu lãi gần 50 triệu đồng mỗi vụ. 

Việc nuôi trồng xen canh lúa và cá như vậy đã giúp người dân tiết kiệm được chi phí khi canh tác lúa, không phải sử dụng đến thuốc trừ sâu góp phần tạo ra sản phẩm nông nghiệp an toàn, giúp bảo vệ môi trường. Sau 3 tháng rưỡi đến 4 tháng ( cuối tháng 9, đầu tháng 10 dương lịch), khi lúa chín cũng là lúc người dân rút nước ở ruộng thu hoạch lúa và cá. Cá chép ruộng ở Hoàng Su Phì phát triển tự nhiên với thức ăn chính là các loại sâu, bọ, sau đó là phấn của hoa lúa và những hạt lúa chín…, do đó thịt cá thơm, ngọt và xương mềm.

Du lịch trải nghiệm bắt cá chép tại ruộng bậc thang xã Bản Luốc, huyện Hoàng Su Phì. Ảnh: Trần Trí Nhân

Để có nguồn cá giống, ngay từ tháng ba âm lịch hàng năm, các gia đình chọn lọc cá giống bố mẹ được nuôi từ vụ trước ở ao hoặc ruộng nhỏ đến các thửa ruộng ở đầu nguồn nước và thả cỏ khô làm chà hoặc trồng cây thủy sinh giúp cá sinh sản. Sau đó họ lấy những bó chà có trứng cá chuyển ra ao để ương nuôi. Khi cấy lúa xong cũng là lúc cá giống đủ cứng cáp, người dân bắt đầu thả cá vào ruộng bậc thang với mật độ bình quân từ 2,5 – 3 m2 một con. 

Trên cùng một diện tích và trong cùng một khoảng thời gian người dân Hoàng Su Phì đạt được hiệu quả kép khi vừa thu hoạch lúa và vừa có cá chép. Những năm gần đây, vào mùa lúa chín, nhiều hộ dân có tăng thêm thu nhập nhờ mô hình du lịch trải nghiệm bắt cá chép ngay tại ruộng bậc thang. Được biết, cá chép ruộng là một trong những món ăn truyền thống của người dân nông nghiệp Hoàng Su Phì và là một trong những vật phẩm bắt buộc trong lễ cúng cơm mới của dân tộc Nùng, Dao, La Chí…

Thùy Khánh