Axit folic và vỏ trứng vỗ béo tôm hùm đất

Một nghiên cứu kéo dài 42 ngày được thực hiện tại Trung tâm Khoa học và Công nghệ Thủy sản (CAST), Singapore, với ba nhóm nghiệm thức: F2 bổ sung 5% axit folic (FA), F3 bổ sung 5% vỏ trứng (ES), và F4 bổ sung đồng thời FA và ES với tỷ lệ bằng nhau. Nhóm đối chứng (F1) không được bổ sung FA hoặc ES. Mỗi nhóm gồm 20 tôm hùm đất con, trọng lượng ban đầu 4,71 ± 0,76 g, nuôi trong bể có thể tích 0,13 m³.

Tỷ lệ sống của các nhóm dao động từ 60,0% đến 85,0%. Nhóm F4 đạt cao nhất (85%), trong khi nhóm F3 thấp nhất (60%). Nguyên nhân có thể do tính hung hăng, hành vi tấn công, ăn thịt đồng loại và cạnh tranh thức ăn ở tôm hùm đất, gây căng thẳng và ảnh hưởng đến tỷ lệ sống cũng như mức tiêu thụ thức ăn của từng cá thể.

Tỷ lệ tăng trọng và chiều dài thân cao nhất ghi nhận ở nhóm F2 và F3, với mức tăng trọng lần lượt là 106,7% và 152,9%. Trong khi đó, nhóm F4 (bổ sung 2,5% FA và 2,5% ES) duy trì mức tăng trưởng thấp và ổn định ở tất cả các chỉ số. Trọng lượng đầu và cuối của nhóm F1 và F4 tương đương nhau, cho thấy việc bổ sung đồng thời 2,5% FA và ES không cải thiện rõ rệt khả năng tăng trưởng. Kết quả này có thể bị chi phối bởi các yếu tố như hành vi hung hăng, cạnh tranh thức ăn trong bể, và sự hiện diện của cả cá thể đực và cái, trong đó một số tôm cái mang trứng làm thay đổi nhu cầu dinh dưỡng. Kết luận, bổ sung 5% ES cho hiệu quả tăng trưởng tốt nhất, tiếp theo là 5% FA.

Tổng số bạch cầu (THC) trong máu phản ánh rõ hiệu quả của FA đối với hệ miễn dịch và sức khỏe tôm. Nhóm F4 có THC cao nhất, đi kèm với tỷ lệ sống cao, dù tăng trưởng kém hơn nhóm F3. Trong khi đó, nhóm F3 tăng trưởng tốt nhất nhưng có THC và tỷ lệ sống thấp do thiếu FA, dẫn đến suy giảm miễn dịch. Đáng lưu ý, nồng độ FA quá cao ở nhóm F2 lại làm giảm THC, cho thấy liều FA vượt mức tối ưu có thể gây độc và làm rối loạn miễn dịch. Kết quả này khẳng định tầm quan trọng của việc sử dụng FA với liều lượng hợp lý để tăng cường miễn dịch cho tôm.
Phân tích cho thấy tôm được nuôi với bổ sung AF và ES hấp thụ lipid hiệu quả hơn, thể hiện qua hàm lượng lipid thô ở các nhóm F2, F3, F4 đều trên 6%, cao hơn rõ rệt so với nhóm đối chứng F1. Acid folic hỗ trợ tổng hợp ATP, thúc đẩy chuyển hóa dinh dưỡng, từ đó tăng tích lũy lipid. Thành phần axit béo ở tất cả các nhóm gồm axit bão hòa, đơn không bão hòa và đa không bão hòa; riêng nhóm F3 có thêm omega-3 nhờ bổ sung ES. Sự kết hợp AF và ES ảnh hưởng đến thành phần axit béo của tôm và cần tiếp tục được tối ưu.

Các nghiên cứu trước đây cho thấy việc bổ sung axit fulvic (FA) và vỏ trứng (ES) vào khẩu phần ăn giúp cải thiện tăng trưởng và tăng cường miễn dịch cho tôm hùm đất. Đặc biệt, ES còn hỗ trợ tái tạo và duy trì độ cứng của vỏ sau khi lột xác, góp phần nâng cao tỷ lệ sống.

Nghiên cứu hiện tại tập trung đánh giá khả năng tương tác hiệp đồng giữa FA và ES trong khẩu phần ăn của tôm. Kết quả cho thấy việc kết hợp FA và ES không cải thiện rõ rệt tốc độ tăng trưởng so với các công thức khác. Tuy nhiên, tổ hợp này có ảnh hưởng đáng kể đến tổng số tế bào máu, thành phần lipid và cấu trúc axit béo của tôm. Do đó, cần tiến hành thêm các nghiên cứu chuyên sâu để xác định liều lượng tối ưu và thời gian cho ăn phù hợp, nhằm đánh giá toàn diện hiệu quả tăng trưởng và tác động lâu dài đến sức khỏe người tiêu dùng.

Đan Linh
Theo Asia Aquaculture