Toàn tỉnh Bạc Liêu có hơn 400 cơ sở đăng ký kinh doanh thuốc thú y thủy sản (TYTS) với trên 10.000 sản phẩm. Với số lượng sản phẩm lớn như thế, người nuôi thủy sản rất khó xác định nhãn mác, chất lượng và gần như “bó tay” với các loại thuốc giả, thuốc ngoài danh mục cấm lưu hành.
Mê trận thuốc TYTS
Ông Trần Văn Út (xã Long Điền Tây, huyện Đông Hải) có 4 ao nuôi tôm công nghiệp. Mỗi khi đến đợt cải tạo ao để nuôi vụ tôm mới, ông luôn thận trọng lựa chọn thuốc TYTS. Ông Út bày tỏ: “Chúng tôi là nông dân, mua sản phẩm chỉ biết nhìn bằng cảm quan, tin vào chỉ số công bố ghi trên bao bì và lời giới thiệu của người bán, còn chất lượng bên trong như thế nào thì mù tịt. Do đó, mỗi lần vào vụ tôm mới tôi rất phập phồng bởi sợ mua phải thuốc giả, hàng nhái. Và mới đây, tôi vẫn bị mua nhầm thuốc dỏm”.
Để nuôi tôm công nghiệp, nông dân phải bỏ ra một số vốn lớn. Thế nhưng, chỉ cần sử dụng phải một chai thuốc giả hoặc kém chất lượng thì tài sản và công sức của người nông dân sẽ thành con số 0. Đó là chưa kể đến nhiều hệ lụy ở những vụ nuôi tiếp theo.
Trong khi người nuôi lao đao vì thuốc TYTS giả, nhái, thì người bán cũng thấp thỏm không kém, vì họ cũng không đủ kinh nghiệm để phân biệt đâu là sản phẩm thật, giả vì công nghệ làm giả, làm nhái nhãn hiệu giờ rất tinh vi.
Chi cục Quản lý thị trường phát hiện thuốc thú y thủy sản không bao bì, nhãn mác ở một cơ sở kinh doanh (TP. Bạc Liêu) – Ảnh: M.L
Mới đây, đoàn kiểm tra liên ngành 389 kiểm tra đại lý thức ăn thủy sản T.M (phường Nhà Mát, TP. Bạc Liêu). Tại đây, đoàn phát hiện và niêm phong nhiều sản phẩm thuốc TYTS không chứng minh được nguồn gốc, trong đó có 140 sản phẩm không nhãn mác, bao bì. Theo giải thích của chủ đại lý, những sản phẩm trên là thuốc xử lý đáy ao do công ty gửi tặng dùng thử, nếu thấy có kết quả thì họ mới giao hàng. Còn những chai thuốc không rõ địa chỉ là do công ty giao hàng rồi đứt đoạn, không liên hệ được!
Do lợi nhuận béo bở, khó phân biệt thật, giả nên thị trường thuốc TYTS ngày càng “loạn” với đủ thủ đoạn tinh vi để qua mắt cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, phải thừa nhận rằng, vì hám lợi từ các hình thức khuyến mãi, hậu mãi nên nhiều đại lý, cơ sở kinh doanh thuốc TYTS nhắm mắt lấy hàng, vô tình tiếp tay các nhà sản xuất “ma” gây thiệt hại cho nông dân và người sản xuất, kinh doanh chân chính.
Khó kiểm tra, xử lý
Trước tình hình gian lận thuốc TYTS diễn ra ngày càng tinh vi, các cơ quan chức năng, nhất là Chi cục Quản lý thị trường và Chi cục Thú y tỉnh đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra, kiểm soát thị trường. Qua đó niêm phong, tiêu hủy nhiều sản phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc; xử phạt nhiều của hàng, cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc TYTS không đúng quy định.
Theo ông Hà Thanh Hải, Trưởng phòng Nghiệp vụ – Chi cục Quản lý thị trường tỉnh: “Thị trường thuốc TYTS nếu kiểm tra là có vi phạm. Dù đã tăng cường kiểm soát nhưng tình trạng thuốc TYTS giả, nhái, không đảm bảo chất lượng vẫn tồn tại, nhất là ở địa bàn nông thôn, vùng sâu vùng xa. Ngoài ra, do chi phí xét nghiệm khá cao, vì vậy rất ít người nuôi tôm đem thuốc TYTS đi xét nghiệm. Đối với nhà sản xuất, mức phạt do vi phạm còn nhẹ, không đủ sức răn đe. Bên cạnh đó, việc truy bắt tận gốc những công ty sản xuất hàng giả, nhái, kém chất lượng là điều không dễ. Bởi lẽ, trên mỗi bao bì sản phẩm có ghi địa chỉ, thế nhưng khi cơ quan chức năng liên hệ làm việc thì họ hứa hẹn rồi biệt tích; một số địa chỉ ghi trên bao bì là địa chỉ ma, số điện thoại cũng không liên lạc được…”.
Để không mua phải thuốc TYTS giả, kém chất lượng, bà con cần nâng cao ý thức cảnh giác. Bà con nên chọn những thương hiệu có uy tín để mua, đừng vì ham rẻ hoặc quá tin lời của người bán. Kịp thời báo tin cho cơ quan chức năng khi phát hiện có hành vi kinh doanh thuốc TYTS gian lận. Ở góc độ quản lý, ngành chức năng cần tăng cường kiểm tra không chỉ ở khâu kinh doanh, mà còn phải kiểm tra ở những vùng nuôi, các hộ dân đang sử dụng thuốc TYTS nhằm hạn chế và “cắt đuôi” tình trạng nhà sản xuất thuốc TYTS dỏm bán trực tiếp cho nông dân.
>> Theo kiến nghị của nông dân, các ngành chức năng cần công bố hoặc khuyến cáo tên, địa chỉ các đại lý, nhà sản xuất và loại thuốc TYTS làm giả, nhái, kém chất lượng qua việc phát tờ rơi, qua các buổi hội thảo, hoặc thông báo ở các đại lý, các trụ sở UBND xã, trụ sở ấp nhằm giúp nông dân tránh mua nhầm sản phẩm không đảm bảo chất lượng. |