Cơ hội mới cho cá tra phát triển bền vững

Năm 2013, ngành sản xuất cá tra vẫn còn đỉnh điểm khó khăn, giá bán cá nguyên liệu ngang bằng và thậm chí thấp hơn giá thành. Tuy nhiên, năm 2013 cũng đánh dấu bước ngoặt mới – Hiệp hội Cá tra Việt Nam ra đời đi vào hoạt động.

Thu hoạch cá tra tại ĐBSCL – Ảnh: Lê Hoàng Vũ

Cùng đó, sau thời gian dài (từ năm 2009 đến cuối năm 2013), qua tiếp nhận nhiều ý kiến đóng góp, Bộ NN&PTNT đã chủ trì, phối hợp với các các bộ ngành liên quan tổ chức nghiên cứu, xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định 36 và chính thức có hiệu lực từ 20/6/2014. Nghị định ra đời là công cụ pháp lý cần thiết, quan trọng, tạo cơ chế để có thể kiểm soát sản xuất, giám sát tình hình tiêu thụ sản phẩm, khắc phục các bất cập, khó khăn vướng mắc thời gian qua, đồng thời phát huy vai trò, trách nhiệm các cơ quan quản lý nhà nước, hiệp hội ngành hàng liên quan trong quá trình sản xuất, chế biến và xuất khẩu cá tra.

Theo các tỉnh nuôi cá tra vùng ĐBSCL, đến cuối tháng 5/2014 toàn vùng thả nuôi 2.954 ha, giảm 19% so cùng kỳ; trong đó thu hoạch 1.487 ha, giảm 13% và sản lượng thu hoạch đạt 335.023 tấn, giảm 19,7% so cùng kỳ. Năm 2014, giá bán cá tra nguyên liệu có chuyển biến: Tháng 1 dao động mức 21.000 – 23.000 đồng/kg, nhưng từ tháng 2 giá cá tra tăng lên và đạt đỉnh vào tháng 4 với mức 27.000 đồng/kg. Người nuôi bắt đầu có lãi. Tuy nhiên hiện nay, giá cá tra loại 0,8 – 0,85 kg/con chỉ còn 22.000 – 23.000 đồng/kg.

Trong khi đó, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam cho biết, tính đến cuối tháng 4/2014, cá tra xuất khẩu đạt giá trị trên 546 triệu USD, tăng 2,1% so cùng kỳ năm 2013. Mặc dù xuất khẩu sang 2 thị trường chính là EU và Mỹ giảm nhưng các thị trường khác phát triển ổn định.

Nghị định 36/2014/NĐ-CP ra đời hy vọng lập lại trật tự mới, hướng tới phát triển ngành hàng chiến lược quốc gia – Ảnh: Lê Hoàng Vũ

Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho rằng, sự ra đời Nghị định 36 của Chính phủ giúp ngành hàng cá tra có hành lang pháp lý để thuận lợi cho quản lý toàn bộ chuỗi, từ quy hoạch vùng nuôi, khâu đầu vào, quy trình nuôi và đến chế biến xuất khẩu. Nghị định đáp ứng yêu cầu và tư duy mới cho một ngành hàng chủ lực, gắn với toàn chuỗi giá trị, nếu thành công sẽ mở ra mô hình mẫu trong quản lý một số ngành hàng khác.