Hé lộ nguyên nhân khiến cá chết hàng loạt ở Nghệ An

Ngày 18.9, sau khi nhận được thông tin phản ánh của người dân, Chi cục Bảo vệ Môi trường, thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An đã phối hợp với UBND huyện Diễn Châu, Công an huyện Diễn Châu kiểm tra hiện trường, thu thập thông tin, tiến hành lấy mẫu, phân tích nhanh.

Trước đó, theo phản ánh của người dân, trong 2 ngày 17 và 18.9, cá lồng của các hộ dân ở các xã Diễn Hạnh, Diễn Nguyên, Diễn Quảng, Diễn Kỷ thuộc huyện Diễn Châu (Nghệ An) nằm trên con sông Bùng đã xảy ra tình trạng cá chết bất thường và liên tục; tình trạng cá chết kéo dài trên khúc sông gần 10 km.

Lồng nuôi cá của gia đình ông Thành hiện vẫn xuất hiện tình trạng cá chết.

Đoàn kiểm tra phát hiện nước sông Bùng có màu đỏ đục, nhiều cặn và có mùi tanh. Trên sông có hiện tượng cá chết bị cuốn theo dòng nước chảy, các loại cá chết là cá chép, cá diếc (sống ở tầng đáy), cá rô phi và một số loại cá sông khác… Riêng tại lồng nuôi cá của ông Chu Văn Thanh (xóm 6, xã Diễn Hạnh), hầu như lượng cá trong lồng đã chết hết và được vớt lên bờ. Lượng cá còn lại vẫn còn hiện tượng nổi đầu lên mặt nước để thở…

Sau khi lấy mẫu nước và phân tích nhanh, chỉ số nồng độ ôxy hòa tan trong nước (DO) tại lồng bè nuôi cá của ông Chu Văn Thanh là 0,2 (mg/l) thấp hơn nhiều so với giá trị giới hạn tối thiểu cho phép. Chỉ số DO đo được tại một số điểm khác ở vùng cá chết trên sông Bùng kết quả là 0,3 (mg/l), cũng rất thấp so với giá trị giới hạn tối thiểu cho phép.

Cá chết kéo dài dọc khúc sông dài gần 10 km.

Qua đó, Chi cục Bảo vệ Môi trường xác định, nước mặt tại sông Bùng tại thời điểm xác minh đã bị ô nhiễm, không đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt dùng cho mục đích tưới tiêu, thủy lợi. Nguyên nhân cá chết hàng loạt theo nhận định ban đầu là do nồng độ ôxy hòa tan trong nước giảm, thấp hơn so với giới hạn.

Nguyên nhân được xác định là do trong quá trình gặt lúa hai bên bờ sông Bùng có rất nhiều gốc rơm rạ ngập úng trong nước. Sau khi có trận mưa lớn thì toàn bộ nước từ các đồng ruộng đã chảy xuống sông và có màu đỏ đục cuốn theo lượng phân gia súc, gia cầm và nhiều chất hữu cơ đang trong quá trình phân hủy gây nên hiện tượng nước sông chuyển thành màu đỏ, nhiều cặn. Mưa lớn trong giai đoạn vừa qua cùng với nước chứa nhiều chất hữu cơ đang phân hủy đã làm giảm nồng độ ôxy hòa tan trong nước.

Cá nuôi trong lồng của các hộ dân lẫn cá ngoài tự nhiên bỗng dưng chết khiến nhiều người lo lắng.

Riêng trường hợp một số người dân phản ánh hiện tượng cá chết hàng loạt kể trên là do nhà máy sắn Yên Thành xả thải, qua kiểm tra, lấy mẫu nước tại điểm xả của nhà máy sắn Yên Thành để phân tích thì có kết của chỉ số DO là 16 (mg/l). Chỉ số này đạt yêu cầu tối thiểu so với QCVN 08:2015 (quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt, cột B1 là ≥ 4 (mg/l)).

Đặc biệt, qua xác minh giai đoạn này nhà máy không hoạt động, không xả nước thải sản xuất ra môi trường. Do đó, chưa có đủ thông in, cơ sở để xác định nguyên nhân cá chết do nhà máy sắn Yên Thành xả thải.