Hỗn hợp tỏi, quế cải thiện sức khỏe và tăng trưởng của tôm

Phụ gia phytogenic

Phụ gia phytogenic (PFA) được xem là một trong những chiến lược dinh dưỡng phổ biến. Các PFA như tỏi và quế được biết đến rộng rãi với vai trò chất kích thích tính thèm ăn ở vật nuôi, thúc đẩy tăng trưởng và tăng cường miễn dịch. Ngoài ra, các loại thảo dược này còn có đặc tính kháng mầm bệnh, vi khuẩn và ký sinh trùng.

Những đặc tính của tỏi và quế nhờ vào các hợp chất mang hoạt tính gồm allicin ở tỏi và cinnamaldehyde ở quế đều có nhiều lợi ích cho vật nuôi. Từ những thảo dược sẵn có như tỏi và quế, công ty Orffa ở Bỉ đã phát triển sản phẩm Excential Alliin Plus có lợi cho đường ruột của tôm.

Kháng vi khuẩn và ngoại ký sinh trùng

Trong NTTS, tỏi và quế tạo hàng rào bảo vệ các loài cá chống lại nhiều mầm bệnh thường gặp. Theo ghi nhận tại các trại nuôi cá bớp (cobia), bổ sung tỏi và quế theo tỷ lệ 1 kg/tấn thức ăn làm giảm 60% tỷ lệ mắc bệnh rận biển. Ngoài ra, vết thương do rận biển gây ra trên cá được cho ăn bổ sung tỏi và quế nhỏ hơn và mau lành hơn.

Không chỉ đẩy lùi ký sinh trùng, các hoạt chất allicin và cinnamaldehyde còn chống lại vi khuẩn cơ hội rất hiệu quả. Trong một thử nghiệm in vitro, chất allicin trong tỏi đã ức chế vi khuẩn gây bệnh như Escherichia coli và Salmonella mạnh hơn các chất tăng cường sức khỏe hoặc một số loại thuốc khác. Điều này chứng tỏ PFA làm giảm nhu cầu sử dụng kháng sinh trong NTTS. Các kết quả tương tự cũng được ghi nhận trong các thử nghiệm với hoạt chất cinnamaldehyde. Đây là cơ sở để khẳng định, hỗn hợp tỏi và quế cũng sẽ mang lại hiệu quả gấp bội.

Hiệu lực trên tôm

Vi khuẩn, virus và ký sinh trùng gây bệnh là thách thức lớn của ngành NTTS. Tuy nhiên tác hại mà chúng gây ra đối với ngành tôm nghiêm trọng hơn vì hệ miễn dịch của tôm kém phát triển hơn cá. Điều này đặt ra nhu cầu cấp bách đối với các chất dinh dưỡng có khả năng giảm thiểu tác động của dịch bệnh và tăng sức đề kháng. Khoa học đã chứng minh PFA mang lại nhiều lợi ích cho năng suất và sức khỏe của tôm. Mới đây, Đại học Kasetsart, Bangkok, Thái Lan đã thử nghiệm hỗn hợp tỏi quế trên TTCT để đánh giá hiệu quả của phụ gia này lên hiệu suất tăng trưởng, khả năng miễn dịch của vật nuôi trong điều kiện thử thách với vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus.

Trong thử nghiệm này, nhóm chuyên gia đã sử dụng 300 con tôm trọng lượng 2,21±0,06 g, chia thành 15 bể. Các bể được phân ngẫu nhiên 3 nghiệm thức, lặp lại 5 lần cho mỗi nghiệm thức. Khẩu phần đối chứng gồm thức ăn cơ bản + 1.000 ppm calcium carbonate. Khẩu phần thử nghiệm gồm 2 mức bổ sung hỗn hợp tỏi quế: (GC) thấp (500 ppm) và GC cao (1.000 ppm). Sau 8 tuần cho ăn, đánh giá tốc độ tăng trưởng (SGR), lượng ăn vào và tỷ lệ chuyển đổi thức ăn (FCR) ở các nghiệm thức. Ngoài ra, sau 4 tuần cho ăn, tiến hành đo lại tổng số lượng tế bào máu haemocyte, hoạt tính của haemolymph protein và enzyme phenoloxidase và so sánh giữa các nghiệm thức. Sau 8 tuần, tôm được gây nhiễm vi khuẩn V.parahaemolyticus. Sau 12 giờ, đo các thông số miễn dịch cùng hoạt động của các enzyme lysozyme, superoxide dismutase và glutathione peroxidase.

Hiệu suất tăng trưởng

Các thông số hiệu suất tăng trưởng cho thấy phụ gia PFA giúp tăng đáng kể trọng lượng riêng ở bất cứ tỷ lệ bổ sung nào. Tuy nhiên, tăng trưởng tốt nhất được ghi nhận ở nhóm CG cao (3,73 g) so với nhóm CG thấp (3,46 g), nhưng cả 2 nhóm CG đều tốt hơn nhóm đối chứng (2,86 g). Kết quả tương tự về hiệu suất tăng trưởng cũng được nhóm nghiên cứu ghi nhận. Về tốc độ tăng trưởng riêng mỗi ngày, sau 8 tuần, nhóm đối chứng thấp hơn hẳn (1,47%/ngày) so với nhóm GC thấp (1,67%/ngày) và CG cao (1,87%/ngày).

Lượng ăn vào

Hỗn hợp GC không ảnh hưởng đến lượng ăn vào. Ở nghiệm thức GC cao, FCR đạt mức 1,18, thấp hơn so với FCR 1,27 ở nhóm GC thấp và FCR 1,52 ở nhóm đối chứng sau 8 tuần cho ăn.

Do giá trị dinh dưỡng của Excential Alliin Plus thấp (nó không phải là protein, chất béo hay năng lượng) và tỷ lệ bổ sung không đáng kể, nên hiệu quả sử dụng thức ăn tăng lên đồng nghĩa sức khỏe tôm cũng tăng theo. Tác dụng của PFA tỏi quế trong thử nghiệm này đã được ghi nhận, đặc biệt ở tỷ lệ bổ sung cao, giúp tăng miễn dịch tổng thể trong môi trường dịch bệnh.

Miễn dịch

Theo nhóm chuyên gia, hoạt tính của haemolymph protein chống mầm bệnh và hoạt tính của enzyme phenoloxidase bảo vệ cơ thể đã được cải thiện đáng kể khi bổ sung tỏi quế vào thức ăn, với mức tối ưu 1.000 ppm. Tình trạng miễn dịch của tôm được cải thiện kéo theo tăng trưởng tốt do tôm khỏe hơn. Một phát hiện thú vị nữa là sự khác biệt về tình trạng miễn dịch của tôm sau gây nhiễm vi khuẩn V.parahaemolyticus. Mười hai giờ sau thử thách, các thông số miễn dịch được phân tích lại. Theo quan sát, tình trạng miễn dịch của tôm đã được cải thiện và rõ nét nhất ở nhóm thức GC 1.000 ppm với hoạt tính của enzyme phennoloxidase được tăng cường mạnh mẽ. Ngoài ra, tôm ở nghiệm thức CG cao có hoạt tính lysozyme cao hơn đáng kể (610 đơn vị/mL) so với nhóm GC thấp (323 đơn vị/mL) và nhóm đối chứng (227 đơn vị/mL). Dù ở môi trường có thách thức dịch bệnh hay không, mức bổ sung 1.000 ppm Excential Alliin Plus vẫn có lợi cho miễn dịch và sức khỏe của tôm. Để đạt hiệu quả năng suất tăng trưởng tốt nhất, mức bổ sung Excential Alliin Plus lý tưởng theo khuyến nghị của nhà sản xuất là 1 kg/tấn thức ăn.

Vũ Đức

Theo Aquafeed