Khẳng định thương hiệu nước mắm Phú Khương

HTX Chế biến Thủy sản Phú Khương cùng thương hiệu nước mắm Phú Khương

Sự chuyển đổi hợp lý

Chế biến nước mắm được coi là nghề truyền thống của thôn Xuân Phú, xã Kỳ Xuân (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh), với bề dày lịch sử hơn 90 năm. Trên cơ sở tiếp nối nghề truyền thống của ông cha để lại, dưới bàn tay của ngư dân nơi đây, những lu nước mắm thơm ngon lần lượt được ra đời. Đối với bà con nơi đây, từ người già đến trẻ nhỏ, những ai sinh ra từ  làng quê này đều biết làm nước mắm theo cách truyền thống.

Đây cũng là cơ sở vững chắc để HTX Chế biến Thủy sản Phú Khương ra đời và thành công như hiện nay, nhất là với sản phẩm nước mắm truyền thống.

Năm 2015, để đáp ứng yêu cầu phát triển, THT Chế biến Thủy hải sản Phú Khương đã chuyển đổi thành mô hình HTX và mở rộng quy mô sản xuất. Nếu như năm 2012, từ quy mô sản xuất 20 tấn cá vào năm đầu, tổng sản lượng nước mắm đạt 9.000 lít, thì sau 5 năm tiếp cận thị trường, HTX đạt đã đạt mức sản xuất 80.000 lít. Sản phẩm của HTX được đông đảo khách hàng trong, ngoài tỉnh đón nhận.

Tuy nhiên, năm 2016 xảy ra sự cố môi trường biển, suốt một năm trời HTX gần như “án binh bất động”, không mua được nguyên liệu và cũng không tiêu thụ được sản phẩm. Các thành viên và hơn chục lao động của HTX rơi vào tình cảnh thiếu việc làm, mất thu nhập. Năm 2017, khi môi trường biển hồi phục, thị trường tiêu thụ có tín hiệu mới, cùng với đó là những chính sách bồi thường sự cố, HTX Chế biến Thủy sản Phú Khương đã lấy lại đà phát triển. Cuối năm 2017, với 2.200 lít nước mắm và 10 tấn sản phẩm khô được tiêu thụ, HTX thu về 6 tỷ đồng, cao nhất từ trước tới nay.

Giám đốc HTX, bà Lê Thị Khương chia sẻ: “Để sản xuất ra thành phẩm, phải thực hiện qua nhiều bước, từ khâu cất trữ muối trên 2 năm (muối ủ), khâu chọn cá, khâu xử lý cá đến chế tác sản phẩm rồi đóng chai và bảo quản… Bất cứ công đoạn sản xuất nào, HTX cũng chú ý thực hiện đúng yêu cầu kỹ thuật, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Trên bao bì có ghi rõ ngày sản xuất và hạn sử dụng, địa chỉ, thành phần để người tiêu dùng nhận diện… Đặc biệt, để tăng thêm vị thơm ngon, hấp dẫn cho sản phẩm, chúng tôi đã sử dụng hoàn toàn thính rang từ gạo. Chính vì thế, nước mắm Phú Khương có mùi vị thơm ngon rất đặc trưng”.

Đầu tư trọng tâm

Để tránh tình trạng thời tiết thất thường gây ảnh hưởng đến quá trình chế biến, sản xuất, năm 2015, HTX đã đầu tư hệ thống sản xuất nước mắm bằng ứng dụng công nghệ pin năng lượng mặt trời. Quy trình này về cơ bản vẫn giống như quy trình làm nước mắm truyền thống, chỉ khác là quá trình đảo, rang phơi được thực hiện bằng nguồn nhiệt thu được từ các tấm pin năng lượng mặt trời. Ưu điểm nổi trội của công nghệ này là giảm một nửa thời gian sản xuất nước mắm. Bên cạnh đó, với tấm thu năng lượng mặt trời, công đoạn sản xuất sẽ được bỏ qua việc mở nắp thùng ủ nên không bay hơi, chất lượng nước mắm vì vậy sẽ ngon hơn và đỡ tiêu hao hơn. Theo tính toán, lượng nước mắm cốt thu được nhiều hơn 30% so với công nghệ sản xuất nước mắm truyền thống và được chuyển hóa tối đa do nhiệt độ đạt mức tối ưu.

Nước mắm Phú Khương hiện chủ yếu bán lẻ thông qua các đại lý, cửa hàng nông sản của Hội Nông dân, các chợ trên địa bàn huyện Kỳ Anh và thị xã Kỳ Anh. Mục đích của HTX là mở rộng thị trường tiêu thụ ra khắp các tỉnh, thành trong cả nước. Với việc môi trường sản xuất đảm bảo, HTX được chứng nhận đạt vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường. Đây chính là điều kiện để sản phẩm nước mắm của HTX khẳng định chất lượng và tiêu thụ rộng rãi.

Vừa qua, HTX Phú Khương đã cho khai trương một khu chế biến mới. Quy mô khu chế biến được triển khai trên diện tích 6000 m² ở thôn Xuân Phú, lắp đặt 30 bệ nước mắm bằng tấm năng lượng mặt trời tự đảo, mỗi bệ chứa 2 tấn cá, mỗi năm cho 1.000 lít nước mắm. Theo kế hoạch, những năm tới, HTX Chế biến nước mắm Phú Khương phấn đấu mở rộng quy mô kho đông lạnh thu mua hải sản, hướng tới đưa sản phẩm vào bán ở những siêu thị lớn trong và ngoài tỉnh. Nhờ hoạt động hiệu quả, HTX là một trong những đầu mối thu mua, tiêu thụ hải sản với số lượng lớn nhất cho ngư dân trên địa bàn. Dự kiến, sản lượng thu mua, chế biến từ năm 2019 trở đi của HTX là trên 300 tấn mỗi năm.

Ông Nguyễn Xuân Lĩnh Chủ tịch UBND xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh, nhận định: Đây thực sự là mô hình kinh tế mang lại hiệu quả cao và có tác động rất lớn về mặt xã hội. Bên cạnh tạo việc làm, tăng thu nhập, giúp đời sống các thành viên ổn định, việc mở rộng quy mô sản xuất còn tạo sự phát triển bền vững cho làng nghề có truyền thống chế biến thủy hải sản lâu đời và góp phần thúc đẩy kinh tế – xã hội, từng bước xây dựng nông thôn mới.