Nâng cao giá trị xuất khẩu cá tra

Báo cáo tại Diễn đàn cho thấy, năm 2019, tổng diện tích nuôi cá tra là 5.400 ha, với tổng sản lượng 1,512 triệu tấn. Đa số cơ sở nuôi đều áp dụng các chương trình quản lý chất lượng, an toàn dịch bệnh như VietGAP, GlobalGAP, ASC, BAP… Các cơ sở đều được trang bị máy móc, thiết bị và công nghệ hiện đại, đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường xuất khẩu. Thiết bị, công nghệ sản xuất phụ phẩm dầu cá và bột cá tra khá hiện đại và đồng bộ. 

10 tháng đầu năm 2019, kim ngạch xuất khẩu cá tra ước đạt 1,64 tỷ USD, giảm 10% so cùng kỳ năm 2018. Nguyên nhân chủ yếu là do cá tra điều chỉnh giảm 2 USD/kg, xuất khẩu các mặt hàng cá tra giảm 10 – 20% so cùng kỳ. 

Tại Diễn đàn, các đại biểu đánh giá tình hình ngành cá tra trong năm 2019 có nhiều biến động về thị trường tiêu thụ, khi giảm mạnh tại thị trường Mỹ, châu Âu và có xu hướng tăng nhẹ tại thị trường Nhật Bản, Trung Quốc, ASEAN…; giá cá tra các tháng đầu năm cao nhưng sau đó lại liên tục sụt giảm; thị trường nội địa bước đầu được quan tâm thúc đẩy, các doanh nghiệp thích ứng linh hoạt… Năm nay, ngành hàng này gặp nhiều khó khăn như: chất lượng cá giống ngày càng suy giảm khiến tỷ lệ hao hụt ở giai đoạn nuôi thương phẩm cao, hiệu quả sản xuất thấp; liên kết chuỗi trong sản xuất cá tra bị ảnh hưởng lớn, do trước đây giá cá tra thương phẩm cao nên người nuôi chủ động xin không tham gia; thị trường Trung Quốc không ổn định, nhiều rủi ro và ảnh hưởng của thuế chống bán phá giá của Bộ Thương mại Mỹ… 

Để giải quyết vấn đề này, nhiều đại biểu kiến nghị: các bộ, ngành chức năng và chính quyền địa phương cần có kế hoạch xây dựng hình ảnh và chương trình xúc tiến thương mại riêng cho sản phẩm cá tra, phát triển thương hiệu cá tra Việt Nam; phát huy vai trò “nhạc trưởng” trong liên kết vùng bền vững, kết nối giữa các doanh nghiệp để bình ổn giá cả thị trường; hỗ trợ quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc; tăng cường quản lý chất thải nuôi cá tra theo quy chuẩn, tiêu chuẩn; đào tạo nguồn nhân lực để phát triển ngành hàng cá tra; xây dựng nhãn hiệu và bảo hộ nhãn hiệu ngành hàng cá tra; chú tâm nâng cao chất lượng và an toàn thực phẩm…