Nghề nuôi cá tai tượng đối diện với nguy cơ bệnh “sùi bọt cua”

Cá tai tượng có giá

Năm nay, giá cá tai tượng thịt tăng mạnh so với mọi năm, người nuôi cá tai tượng có lợi nhuận cao so với các đối tượng nuôi thông thường khác nên nhiều bà con đang chuyển hướng sang nuôi cá tai tượng. Ông Hai, xã Trung An, Tp Mỹ Tho (Tiền Giang) đang mua giống tại cơ sở bán cá giống Mười Hiếu cho biết, năm nay giá cá thịt có mức cao tới 60.000 – 70.000 đồng/kg nên ao cá tai tượng hơn 1.000 m2 nuôi gia đình ông thu hoạch hồi đầu năm nay cho thu nhập trên 60 triệu đồng. Tháng rồi, ông Hai đã thả 3.000 con cá tai tượng giống vào ao này để nuôi vụ tiếp theo, trễ hơn 2 tháng so với mọi năm để canh giá. Tuy nhiên, cá tai tượng có tập tính chỉ ăn tầng mặt nên nay ông mua tiếp 5 kg cá Mùi thả ghép để tận dụng thức ăn dư thừa của cá tai tượng rơi vãi xuống đáy.

Theo ông Hai, tháng trước cá tai tượng giống giá còn thấp (700 đồng/con loại 1,2 cm), chứ bây giờ mà mua giống cá tai tượng thả nuôi thì chi phí giống đội lên tới 50 – 100 đồng/con.

Bà Văn Thị Kim Ngân, chủ trại giống Mười Hiếu, xã Phước Thạnh, Tp Mỹ Tho (Tiền Giang) cho biết, cá tai tượng giống hiện đang khan hiếm và giá cao. Nguyên nhân là do năm nay cá tai tượng thịt có giá cao gần gấp đôi so với năm ngoái nên nhiều người đổ xô nuôi cá tai tượng khiến nhu cầu giống cá tai tượng tăng cao. Bên cạnh đó, cá tai tượng ngày càng khó ương, tỷ lệ ương từ cá bột lên cá giống chỉ đạt khoảng 40%, nên nhiều người bỏ sản xuất bột, ương cá tai tượng giống nên sản lượng cá tai tượng giống không nhiều.

Bệnh "sùi bọt cua" gây thiệt hại trên cá tai tượng

Theo bà Ngân, dịch bệnh trên cá tai tượng giống cũng khiến cho lượng cá giống cung cấp cho thị trường giảm mạnh. "Một anh chuyên cung cấp cá giống cho cơ sở của tôi đã bị "mất trắng" hơn 200 triệu đồng, bởi chỉ 2 – 3 ngày sau khi bơm nước từ ao kế bên để cung cấp cho ao ương cá tai tượng giống sắp thu hoạch, ao cá tai tượng giống còn khoảng 400.000 con của anh ta đã bị bệnh "sùi bọt cua" chết sạch", bà Ngân kể.

Bệnh sùi bọt cua này không chỉ gây hại trên cá tai tượng giống mà còn hoành hành trên cá tai tượng nuôi thịt. Các kiểm nghiệm viên Phòng Xét nghiệm bệnh thủy sản (Chi cục Thủy sản Tiền Giang) cho biết, các mẫu cá tai tượng bệnh (cá thịt và cá giống) được người dân đem đến xét nghiệm trong thời gian qua đều phát hiện các tác nhân gây ra bệnh "sùi bọt cua". Đây là bệnh "nền" gây suy yếu cá, từ đó dẫn đến các bệnh cơ hội khác như bệnh xuất huyết mang, vây, nấm thủy mi, bệnh trùng bánh xe… Nguyên nhân chủ yếu là do lấy nước từ nguồn nước bị ô nhiễm, cải tạo ao không kỹ, hoặc mua nhầm cá giống mang tác nhân gây bệnh. Trong các trường hợp này, biện pháp xử lý là kêu bán ngay đối với những ao cá thịt đạt kích cỡ thương phẩm, còn nếu tiếp tục nuôi thì chỉ có thể cải thiện chất lượng nước (thay nước, diệt khuẩn) và tăng sức đề kháng cho cá (trộn Vitamin C vào thức ăn) để giúp cá mạnh vượt qua dịch bệnh.

Theo Chi cục Thủy sản Tiền Giang, bệnh "sùi bọt cua" là một loại bệnh xảy ra phổ biến trên cá tai tượng trong mấy năm nay và ngày càng gây ra nhiều thiệt hại cho người nuôi cá. Bệnh này có tác nhân gây bệnh là bào tử sợi có hai cực nang Myxobolosis hay bào tử sợi có đuôi Henneguyosis ký sinh trên mang cá, gây tổn thương mang khiến cá khó hô hấp phải lên mặt nước đớp không khí và xì hơi nên được gọi là bệnh sùi bọt cua.

Cả hai loại bào tử sợi này đều có lớp vỏ kitin bao bọc ngoài nên khi dùng các loại hóa chất để tiêu diệt thì đòi hỏi nồng độ hóa chất phải cao hơn nhiều so với các loại tác nhân gây bệnh khác. Tuy nhiên, nếu ao ương nuôi đang có cá mà dùng hóa chất với liều lượng quá cao thì cá nuôi sẽ chết trước khi các tác nhân gây bệnh bị tiêu diệt (!). Vì vậy, về cơ bản "bệnh sùi bọt cua" chỉ có thể phòng mà không thể trị.

Cần chú ý phòng bệnh cho cá

Do đó, để hạn chế những thiệt hại do bệnh sùi bọt cua gây ra trên cá tai tượng, Chi cục Thủy sản Tiền Giang khuyến cáo người ương cá giống và nuôi cá thịt (đặc biệt là cá tai tượng) cần chú ý đến khâu chuẩn bị ao nuôi, nhất là đối với những ao cũ.

Muốn vậy, trước hết cần phải nạo vét kỹ nền đáy, bón vôi với liều 120 – 150 kg vôi bột/1.000 m2, phơi đáy đến khi đất nứt nẻ mới lấy nước vào ao (đối với đất phèn chỉ phơi đến khi ráo nước). Sau khi lấy nước vào ao, cần sát trùng nước ao bằng hóa chất với liều lượng cao và chờ cho đến khi hóa chất xử lý tồn dư trong nước ao bị phân hủy hoàn toàn (tùy theo từng loại hóa chất) mới tiến hành gây tảo và thả cá bột để ương giống hay nuôi cá thịt.

Lưu ý, trong mọi trường hợp cần chọn con giống tại các cơ sở kinh doanh cá giống có uy tín, được cơ quan thú y kiểm dịch chặt chẽ; và cần thay đổi các đối tượng khác nhau qua từng vụ ương nuôi để cắt đứt mầm bệnh trong ao.

Theo Chi cục Thủy sản, Tiền Giang là tỉnh nổi tiếng về sản xuất cá giống ở ĐBSCL, đặc biệt là giống cá tai tượng với cái "nôi" là làng chuyên sản xuất giống cá tai tượng ở xã Nhị Mỹ (Cai Lậy, Tiền Giang). Tiền Giang cũng là tỉnh có diện tích nuôi cá tai tượng thịt lớn trong khu vực với diện tích lên đến hơn 100 ha, tập trung ở các huyện Châu Thành, Chợ Gạo, Cai Lậy, Tp Mỹ Tho… Sản lượng cá thịt không chỉ cung cấp cho thị trường trong tỉnh mà còn cung cấp cho các tỉnh khác trong cả nước với sản lượng cá tai tượng thịt mỗi năm lên đến hàng trăm tấn.

Thành Công

Theo Tiền Giang