Nhà báo kiệt xuất Hồ Chí Minh với nông nghiệp, nông thôn

Nhà báo vĩ đại

Chỉ còn ít ngày nữa là tròn 100 năm nền Báo chí Cách mạng Việt Nam. Những người làm báo nước ta trân trọng tưởng nhớ và tri ân Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người không chỉ là lãnh tụ vĩ đại của Đảng và dân tộc ta, mà còn là nhà báo lỗi lạc đã đặt nền móng cho nền Báo chí Cách mạng Việt Nam, khởi đầu là số báo Thanh Niên, ra mắt ngày 21/6/1925 tại Quảng Châu (Trung Quốc).

Trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết hơn 2.000 bài báo, bằng nhiều thứ tiếng, nhiều thể loại; gần 300 bài thơ, hơn 500 trang truyện và ký, với hàng trăm bút danh khác nhau. Người đã từng làm mọi việc của nghề báo, từ viết bài, sửa bài, biên tập, tổ chức in ấn, phát hành, đến tổ chức, lãnh đạo và chỉ đạo việc làm báo.

Chủ tịch Hồ Chí Minh làm báo với mục đích cao cả là phục vụ cách mạng, nhân dân và đất nước. Người luôn coi trọng sử dụng báo chí như một vũ khí đấu tranh sắc bén, là một phương tiện hữu hiệu để tuyên truyền, giác ngộ và vận động quần chúng.

Văn phong báo chí và phong cách làm báo độc đáo của Người luôn hướng tới việc làm sao cho bài viết sinh động, hấp dẫn, dễ hiểu, dễ nhớ để truyền bá, cổ động tư tưởng, hành động cách mạng đến từng cá nhân đối tượng của bài báo. Có thể nói, cách làm báo, viết báo đặc sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ chuyển tải tư tưởng Hồ Chí Minh mà còn khắc họa sâu sắc phong cách của Người.

Lấy nông nghiệp làm gốc

Trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh không có những tác phẩm chuyên biệt về nông nghiệp, nhưng thông qua những bài nói, bài viết có thể thấy sự quan tâm rất lớn của Người tới nông nghiệp Việt Nam, coi nông nghiệp là ngành sản xuất thiết yếu trong phát triển kinh tế đất nước.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Việt Nam là một nước sống về nông nghiệp. Nền kinh tế của ta lấy canh nông làm gốc. Trong công cuộc xây dựng nước nhà, Chính phủ trông mong vào nông dân, trông cậy vào nông nghiệp một phần lớn. Nông dân ta giàu thì nước ta giàu. Nông nghiệp ta thịnh thì nước ta thịnh”.

Trên hành trình tìm đường cứu nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành nhiều công sức nghiên cứu lý luận và thực tiễn nông nghiệp, nông dân và nông thôn nhiều quốc gia, đặc biệt là một số quốc gia châu Á, nhằm tham chiếu, giải quyết những vấn đề của cách mạng Việt Nam.
Trong cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, Người đã tập trung phê phán chính sách áp bức, bóc lột của phong kiến và thực dân; mô tả tình cảnh của nông dân Việt Nam; xác định tầm quan trọng và phương thức thực hiện “ruộng đất cho dân cày”; mối quan hệ giữa nhiệm vụ ruộng đất cho dân cày và nhiệm vụ giải phóng dân tộc; phát triển nông nghiệp ở hậu phương/vùng căn cứ/vùng giải phóng,…

Tư tưởng, tình cảm, sự quan tâm của Người với nông dân còn thể hiện trong nhiều bài viết về nông dân, nông nghiệp, bài nói chuyện khi đi thăm các địa phương. Các bài báo khen chê, biểu dương thành tích, phê bình những việc làm chưa tốt, đặc biệt là những bài báo phản biện những kinh nghiệm, kiến thức về nông nghiệp mà Người học hỏi được trong các chuyến đi thăm trong nước, nước ngoài, hoặc qua sách, báo, đài,…

Khơi dậy nghề nuôi thủy sản

Không dừng ở việc chỉ đạo, quan tâm, mà chính Người cũng dành thời gian tham gia vào công việc của nhà nông. Trong kháng chiến chống Pháp, công việc bận rộn, lại phải di chuyển chỗ ở liên tục, tuy nhiên, Người vẫn luôn kêu gọi cán bộ, nhân viên trong cơ quan làm vườn, trồng rau.

Kháng chiến thắng lợi, trở về Thủ đô Hà Nội, Người vẫn có thú vui làm vườn, nuôi cá. Người đã cho cải tạo vườn, ao trong Phủ Chủ tịch để trồng cây ăn quả, trồng rau, nuôi cá. Ao cá trong Phủ Chủ tịch với diện tích khoảng 3.700 m2, năng suất đã từ 1 tấn/ha, tăng lên 6,5 tấn trong một năm. Người thường nhắc nhở cho giống “Ao cá nhà Bác” để các nơi nuôi cá cải thiện đời sống.

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chú trọng phát triển kinh tế, cải thiện và nâng cao đời sống cho người dân. Trong di chúc của mình, Người đã viết “Đảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân”.

Thực hiện lời căn dặn của Người, ngày 15/11/1978, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Bộ Hải sản (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Bộ Nông nghiệp (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Viện Bảo tàng Hồ Chí Minh (nay là Bảo tàng Hồ Chí Minh) đã phát động phong trào “Ao cá Bác Hồ”, lấy ao cá của Bác ở Phủ Chủ tịch làm kiểu mẫu, rồi từ đó phát động thi đua rộng khắp cả nước để thực hiện. Sau cuộc phát động, cá giống từ ao cá trong khu Phủ Chủ tịch đã được gửi cho nhiều địa phương như Thái Bình, Thanh Hóa,…

Trên khắp cả nước từ Bắc tới Nam, từ miền núi tới đồng bằng, nhiều hợp tác xã đã đầu tư hàng vạn ngày công cải tạo ao tù, đồng cớm thành khu “Ruộng cả ao liền” nhằm phát huy tiềm năng mặt nước phong phú trên khắp đất nước. Phong trào này đã thu hút được đông đảo các địa phương trong cả nước tham gia và gặt hái được những thành công lớn.

Từ khi phát động phong trào (giữa tháng 11/1978) đến hết tháng 3/1979, cả nước có 594 “Ao cá Bác Hồ” với tổng diện tích mặt nước là 391,5 ha tại 18 tỉnh, thành phố với 120 huyện, thị xã, khu phố, trong đó có 394 điểm của Hợp tác xã sản xuất nông nghiệp, 70 điểm của lực lượng vũ trang, 89 điểm của cơ quan, xí nghiệp, trường học, 41 điểm của trạm trại, nông trường.

Đáng chú ý, từ phong trào xây dựng “Ao cá Bác Hồ”, phương pháp nuôi tiên tiến và những kinh nghiệm hay của nhân dân đã bắt đầu được đưa vào ứng dụng. Theo đó, ngành Thủy sản đặt ra yêu cầu củng cố tốt các cơ sở giống hiện có nhất là các cơ sở giống để phục vụ cho việc phát triển phong trào xây dựng “Ao cá Bác Hồ” và nghiên cứu để phát triển thêm những cơ sở cần thiết khác.

“Từ những năm đầu 1990, phong trào “Ao cá Bác Hồ” đã “hóa thân” vào những đề án, chương trình phát triển để có được ngành nuôi trồng phát triển như ngày nay, góp sức cho thành công của những chương trình xóa đói giảm nghèo, các hoạt động thả cá tái tạo nguồn lợi”, TS Tạ Quang Ngọc, Nguyên Bộ trưởng Bộ Thủy sản chia sẻ.

Rõ ràng, phong trào xây dựng “Ao cá Bác Hồ” đã đặt nền móng cho sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản nước ta theo chiều sâu, gắn hiệu quả kinh tế với tăng năng suất. Đất nước ta – dải đất hình chữ S, được thiên nhiên ưu đãi “tam sơn, tứ hải, nhất phần điền”. Vì vậy, cần tận dụng tốt những nguồn lực này để phát triển nuôi trồng thủy sản, giúp đem lại nguồn lợi lớn, không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm phong phú cho người dân mà còn giúp Việt Nam khẳng định vị thế trên trường quốc tế.

Nguyễn Hằng