(TSVN) – Khi những ngày Tết cổ truyền khép lại, cũng là lúc những con tàu đánh cá xa bờ đầu tiên của ngư dân Quảng Nam chính thức xuất phát, bắt đầu hành trình khai thác đầu năm tại ngư trường Trường Sa. Sau thời gian sum họp bên gia đình, giờ đây, họ lại tiếp tục hành trình bám biển, không chỉ để mưu sinh mà còn góp phần vào sự phát triển của ngành thủy sản địa phương, đồng thời thể hiện tinh thần vươn khơi bám biển, khẳng định chủ quyền biển đảo Tổ quốc.
Sáng mùng 8 tháng Giêng, tại một trong những cảng cá lớn của tỉnh Quảng Nam, không khí nhộn nhịp, rộn ràng khi hàng chục con tàu khẩn trương chuẩn bị cho chuyến ra khơi đầu tiên trong năm. Sau nghi lễ nghinh Ông trang nghiêm – một truyền thống lâu đời của ngư dân miền biển nhằm cầu mong một năm mưa thuận gió hòa, đánh bắt được mùa, các tàu lần lượt kéo còi rời cảng, hướng thẳng ra ngư trường xa.
Những cánh tay vẫy chào, những ánh mắt dõi theo từ người thân tiễn đưa, xen lẫn niềm hy vọng về một vụ biển đầu năm thuận lợi. Những con tàu công suất lớn, được trang bị hiện đại, lao ra biển khơi, để lại phía sau vệt sóng dài cuốn theo chân vịt. Đó là hình ảnh quen thuộc nhưng luôn đầy cảm xúc với những người con của biển.
Là địa phương có đội tàu khai thác hải sản xa bờ lớn nhất tỉnh, Quảng Nam hiện có hơn 2.300 tàu thuyền với tổng công suất trên 222.000 CV, trong đó hơn 720 tàu có công suất lớn, hoạt động chủ yếu tại các ngư trường truyền thống như Hoàng Sa, Trường Sa. Những năm gần đây, địa phương đã và đang tập trung giảm số lượng tàu nhỏ khai thác ven bờ, đồng thời khuyến khích ngư dân tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi để đầu tư đóng mới, cải hoán tàu công suất lớn, có thể hoạt động dài ngày trên biển.
Riêng trong năm 2024, sản lượng khai thác thủy sản toàn huyện đạt hơn 50.000 tấn, chiếm gần 50% tổng sản lượng của cả tỉnh và tăng 5% so với kế hoạch đề ra. Bước sang năm 2025, địa phương đặt mục tiêu khai thác và nuôi trồng đạt 50.500 tấn hải sản, trong đó có hơn 32.000 tấn được khai thác từ ngư trường xa bờ. Điều này không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho hàng nghìn lao động địa phương mà còn góp phần cung cấp nguyên liệu cho ngành chế biến và xuất khẩu hải sản.
Song song với phát triển kinh tế biển, việc đảm bảo khai thác bền vững cũng đang được đặc biệt chú trọng. Các cơ quan chức năng địa phương đã triển khai nhiều biện pháp siết chặt quản lý, nâng cao ý thức của ngư dân trong việc tuân thủ các quy định về khai thác hợp pháp, đặc biệt là trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực gỡ bỏ “thẻ vàng” IUU do Ủy ban châu Âu (EC) áp dụng.
Hiện nay, tất cả các tàu đánh bắt xa bờ tại Quảng Nam đều được trang bị hệ thống giám sát hành trình, đảm bảo duy trì kết nối liên tục với đất liền. Các tổ, đội đoàn kết trên biển cũng được thành lập để hỗ trợ nhau trong quá trình khai thác, đảm bảo an toàn khi hoạt động trên vùng biển xa.
Ngoài ra, ngư dân được phổ biến và cam kết thực hiện đầy đủ các quy định của Luật Thủy sản, tuân thủ nghiêm túc việc đánh bắt có trách nhiệm, không sử dụng phương tiện hủy diệt nguồn lợi thủy sản, không xâm phạm vùng biển nước ngoài. Các đơn vị cung cấp dịch vụ viễn thông như Viettel, VNPT, Vishipel cũng được yêu cầu thường xuyên kiểm tra, bảo trì hệ thống thông tin liên lạc trên tàu cá để đảm bảo hoạt động thông suốt, giúp ngư dân yên tâm vươn khơi bám biển dài ngày.
Bên cạnh ý nghĩa kinh tế, những chuyến biển dài ngày của ngư dân còn mang sứ mệnh thiêng liêng trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo. Các tàu cá không chỉ đánh bắt hải sản mà còn góp phần khẳng định sự hiện diện thường xuyên của Việt Nam tại các ngư trường truyền thống.
Lực lượng cảnh sát biển, kiểm ngư, bộ đội biên phòng luôn đồng hành cùng bà con ngư dân, sẵn sàng hỗ trợ khi có sự cố xảy ra trên biển. Những năm qua, các đơn vị chức năng đã triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền về chủ quyền biển đảo, hướng dẫn ngư dân tuân thủ pháp luật, đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nhằm góp phần xây dựng một ngành thủy sản hiện đại, bền vững.
Không chỉ vậy, thông qua hệ thống liên lạc trên biển, ngư dân còn đóng vai trò là “tai mắt” cung cấp thông tin cho lực lượng chức năng về các diễn biến bất thường trên vùng biển Việt Nam. Đây là một phần quan trọng trong công tác giữ gìn an ninh, trật tự trên biển, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của đất nước.
Những chuyến tàu đầu năm không chỉ mang theo hy vọng về một mùa đánh bắt bội thu mà còn phản ánh sự chuyển mình mạnh mẽ của ngành thủy sản Quảng Nam. Việc nâng cao chất lượng đội tàu, đẩy mạnh khai thác có trách nhiệm, đảm bảo an toàn và tuân thủ các quy định quốc tế sẽ là chìa khóa giúp ngành thủy sản địa phương phát triển bền vững, đồng thời tạo tiền đề cho việc mở rộng thị trường xuất khẩu trong tương lai.
Hình ảnh từng con tàu hùng dũng lao ra biển lớn, mang theo những khát vọng mới, không chỉ là câu chuyện của những ngư dân bám biển, mà còn là biểu tượng của một ngành kinh tế quan trọng đang ngày càng hiện đại và hội nhập. Với sự hỗ trợ của chính quyền, sự quyết tâm của bà con ngư dân và sự đồng hành của các lực lượng chức năng, một năm mới hứa hẹn nhiều thành công và bước tiến vững chắc cho ngành thủy sản Quảng Nam nói riêng và Việt Nam nói chung.
Minh Hiếu