Những ngày qua, trời mưa to, nước bạc từ thượng nguồn chảy qua sông Bình Bá đổ ra vịnh Xuân Đài (TX Sông Cầu, tỉnh Phú Yên). Người nuôi tôm vùng này lo ngại tôm nuôi sốc nước bạc bị bệnh sữa nên rút lồng vớt tôm hùm bán. Tuy nhiên có một nghịch lý, đối với tôm hùm sao, giá cao nhưng khan hiếm tôm thương phẩm, còn tôm hùm xanh nuôi đại trà thì tuột giá, người nuôi không có lãi.
Tôm hùm sao giá cao nhưng khan hiếm
Ông Ngô Văn Hậu, một người nuôi tôm hùm sao ở Vũng Mắm (vịnh Xuân Đài) đang cân bán tôm, cho biết: Đợt này tôi xuất bán trên 1.200 con tôm hùm, trọng lượng 0,8kg/con, bán với giá 1,6 triệu đồng/kg, trung bình mỗi con bán được 1,2 triệu đồng. Mỗi lồng nuôi 60 con thu vào 72 triệu đồng, tôi có tổng cộng 20 lồng nuôi, doanh thu đợt này 1,4 tỉ đồng. Tuy nhiên chi phí riêng về con giống mua với giá 350.000 đồng/con, mỗi lồng nuôi như vậy tốn hết 21 triệu đồng tiền con giống, cộng với chi phí thức ăn suốt quá trình nuôi mỗi lồng 15 triệu đồng và chi trả tiền thuê 3 nhân công chăm sóc 12 tháng, trừ chi phí còn lại lãi 30 triệu đồng/lồng, với 20 lồng nuôi tôi lãi 600 triệu đồng.
Sợ tôm sốc nước bạc, nhiều người nuôi tôm trên vịnh Xuân Đài rút lồng bán tôm hùm xanh – Ảnh: Mạnh Hoài Nam
Ông Hậu cho biết thêm, tôm nuôi đang sức lớn, ráng nuôi thêm thời gian nữa tôm đạt trọng lượng 1 con/kg, lúc đó thu lãi trên 800 triệu đồng. Tuy nhiên, người dân lo ngại hiện nay mùa mưa bão đến, sợ nước bạc tràn về, tôm sốc nước bị bệnh sữa nên bán vội.
Còn ông Bùi Văn Tâm, một người nuôi tôm hùm sao ở Vũng Chào (vịnh Xuân Đài), chia sẻ: Tôi nuôi 50 lồng tôm hùm sao, giá tôm hiện nay 1,6 triệu đồng/kg đang ở mức cao (có thời điểm giá tôm giảm xuống 1,4 triệu đồng/kg) đúng ra thu lãi 1,3 tỉ đồng, nhưng tôi chỉ thu 700 triệu đồng. Nguyên nhân lúc thả giống, tôi mua giống phi (giống nhập từ Philippines); trong quá trình nuôi, tôm chết hao hụt gần một nửa. Hơn nữa khi cân, thương lái lựa tôm dạt (tôm bị lủng bụng) nhiều mua giá thấp nên thu lãi giảm. Hiện tôm sao thương phẩm ở vùng này khan hiếm vì ít người nuôi.
Những ngày này, dọc theo con đường ven đầm từ Vũng Dông đến Vũng La (vịnh Xuân Đài), mỗi ngày có đến 5 xe tải đông lạnh mua tôm hùm thương phẩm, mỗi xe trọng tải 3 tấn, thế nhưng chủ yếu chở tôm hùm xanh, còn tôm hùm sao khan hiếm nên số lượng ít. Theo nhiều người dân quanh vùng, giá con giống tôm hùm xanh chỉ 40.000 đồng/con, trong khi đó tôm sao lên đến 350.000 đồng/con. Ngoài ra, không chỉ giá con giống tôm hùm sao cao gấp gần 10 lần tôm hùm xanh mà thời gian nuôi dài trên 12 tháng, còn tôm hùm xanh chỉ nuôi 8-9 tháng. Thời gian nuôi kéo dài sợ rủi ro cao nên nhiều người chọn nuôi tôm hùm xanh.
Tôm hùm xanh rớt giá
Bà Phan Thị Xinh dùng ghe chở tôm hùm xanh cập vào bờ Vũng Dông cân bán, than vãn: Giá tôm hùm xanh giảm gần một nửa so với đầu năm (đầu năm nay giá tôm lên đến 900.000 – 1 triệu đồng/kg), thương lái chỉ mua 600.000 đồng/kg, cũng đành bán trả nợ nần.
Bà Xinh nhẩm tính, mỗi lồng ban đầu thả nuôi 200 con giống, cuối vụ chỉ còn 100 con/lồng. Tôm hùm xanh trọng lượng chỉ đạt 0,3 – 0,4kg/con, với giá hiện nay thì mỗi lồng bán được 24 triệu đồng. Trong khi đó chi phí con giống 8 triệu đồng, tiền đầu tư mua thức ăn 15 triệu đồng, còn lại mỗi lồng nuôi chỉ lãi 1 triệu đồng, với 10 lồng nuôi chỉ thu 10 triệu đồng.
Cạnh đó, ông Phan Tấn Thịnh cho rằng, tôm hùm xanh nuôi đúng sức trọng lượng đạt 0,5 – 0,6kg/con, tuy nhiên do lo ngại nước bạc, tôm bị bệnh sữa nên nhiều người bán vội. Do ai cũng tranh thủ bán nên tôm hạ giá. “Vụ này nuôi tôm bấp bênh, vừa qua ô nhiễm nguồn nước, tôm chết, nhiều người lỗ nặng. Chỉ tính riêng từ Vũng Dông, Vũng Mắm thời gian qua, có trên 100 lồng tôm chết, nay nước bạc về sớm, ai cũng tranh thủ bán, thương lái ép giá nên người nuôi không có lãi”, ông Thịnh nói.
Còn bà Trương Thị Liên, một thương lái chuyên mua tôm hùm ở TX Sông Cầu, cho hay: Tôi mua tôm ở đây trên 5 năm rồi, riêng năm nay tôi thấy người nuôi thất bại nhiều hơn người nuôi thành công. Lý do vừa qua nước vịnh tầng đáy ô nhiễm nên tôm chết nhiều. Vùng này 10 người thì có đến 9 người nuôi tôm hùm xanh. Bà con nuôi tôm thường ham nuôi dày, thức ăn thừa mứa chìm dưới đáy hàn mặt nên xảy ra ô nhiễm. Hiện nay, vịnh có nước bạc mà con tôm nuôi trong môi trường có nước bạc thì chậm lớn nên người nuôi xuất bán, có người bán non. Về giá cả, tôm hùm xuất khẩu sang Trung Quốc nên giá phụ thuộc vào thị trường bên đó.
Ông Đỗ Văn Chính, Trưởng Phòng Kinh tế TX Sông Cầu, cho biết: Vịnh Xuân Đài hiện có 1.124 hộ nuôi tôm hùm với 13.302 lồng nuôi, chủ yếu là tôm hùm đá (tôm xanh), tôm sỏi, còn lại là tôm sao, tôm tề thiên… Định kỳ hàng tháng, Phòng Kinh tế gửi các văn bản thông báo kết quả quan trắc môi trường và tập huấn hướng dẫn kỹ thuật cho các hộ nuôi tôm theo đúng quy trình, hạn chế dịch bệnh tôm. Giá tôm hùm phụ thuộc vào thị trường xuất khẩu.