Thuyền thúng cũng lo xăng dầu

Ở bãi Hiệp An

Hầu hết thúng đều sơn màu xanh nước biển, vì vậy  nó trở nên nổi bật trên cái màu vàng của bãi. Tôi hỏi chuyện một chị tuổi ngoài 40, mặt hướng về biển, cạnh đó là chiếc giỏ đựng thức ăn và chén đũa, những thứ cần thiết  của người đi biển đêm: “Mang  thức ăn cho chồng à?”. “Dạ”. “Biển dạo này khá  không?”. “Quay quay, anh à”. “Quay quay” là từ của người miền Trung, cụ thể là Quảng Ngãi, đại ý tạm sống được. Người phụ nữ này chắc chắn ở miền ngoài theo chồng vào  đây. Người phụ nữ tiếp: “Chờ đủ thì biết bao giờ mới đủ vì biển giả bây giờ khó lắm anh nờ!”.  Tôi đang định hỏi khó như thế nào thì một người đàn ông lớn hơn người phụ nữ vài tuổi, vai vác chiếc can nhựa loại 10 lít, đựng đầy dầu máy, một tay kéo chiếc xe tự chế (làm bằng mấy chiếc khung sắt với hai bánh xe đạp), bên trên đặt chiếc máy nổ  có cánh quạt ở phần đuôi. Người phụ nữ giải thích:  “Chồng em! Bây giờ ảnh đi tới 7 giờ sáng mai mới vô. Tầm đó, bãi này nhộn nhạo lắm: lớp người đi mua cá, lớp bà con trong thôn ra lấy cá do chồng, con đánh bắt được và lớp  mấy anh thanh niên tranh thủ vá lưới để chiều tối ra biển trở lại. Ở bãi này, phần đông cá đánh được là cá nhỏ  vì thuyền thúng nào dám ra xa bờ”. Đúng lúc đó, chồng của người phụ nữ sau khi  bỏ thùng dầu lên chiếc thuyền thúng gần đó đã quay  lại chỗ  chúng tôi. Tôi nghe người phụ nữ gọi chồng là Hải. Hải nói: “Con cá, con mực ngày một ít đi, trong khi  xăng dầu  liên tục tăng giá. Gần đây, ngày 28/3, xăng A92 là 24.580 đồng/lít, tăng 1.400 đồng so với trước. Dầu máy gần 21.912 đồng, tăng 362 đồng… Một đêm đi biển tệ gì  cũng mất  4 lít dầu. Nếu không có cá phải di chuyển nhiều, nước chảy mạnh thì  phải 5 lít dầu. Tính sơ, mỗi đêm đi biển gần 100 ngàn đồng dầu.  Nếu cộng tiền thức ăn đêm, nước uống, phải  trên 150 ngàn đồng/ đêm. Khi trở vô,  bán cá đi  không  được 200 ngàn đồng thì xem như lỗ công, phần  tích lũy không còn”. Mặc dù  cần thời gian chuẩn bị cho chuyến biển, song thấy tôi chăm chú lắng nghe, Hải vui vẻ nói ra những điều anh trăn trở. Anh kể, mấy năm nay, lâu lâu  xăng dầu tăng giá một lần.  Tăng rồi thì khó hạ, mỗi lần hạ lại như nhỏ giọt.  Từ tháng 7/2008 đến nay, dầu từ chỗ 13.950 đồng, tăng thành 21.912 đồng/lít, bằng 63,6%. Bình quân, mỗi năm dầu tăng trên 10%. Mấy năm trước đang câu khơi, khi xăng dầu tăng giá, Hải chuyển sang thuyền thúng. Lúc đầu, mừng vì nghĩ mình chọn đúng giải pháp bởi đi thuyền thúng rất nhẹ chi phí. Thế nhưng, với giá  dầu như hiện nay, trong điều kiện hải sản khai thác ngày càng giảm, quả là đáng lo. Vì vậy, Hải kể, anh  quyết định bám  biển nhiều thời gian hơn. Trước đây, 5 giờ chiều mới nổ máy xuất phát, còn nay  3 giờ đã rục rịch  chuẩn bị. Trong lúc trò chuyện, Hải không quên hướng đôi mắt ra xa, về phía những chiếc thuyền thúng đang xa dần bờ. Anh chỉ tôi cảnh tượng  hai vợ chồng trẻ đang dùng đòn khiêng một chiếc thuyền thúng xuống mép nước, rồi bảo: “Thuyền thúng rất nhẹ, nhưng vì nhẹ quá nên khi gặp lốc xoáy, con người khó giữ được mạng. Để kiếm được miếng ăn, nghề gì cũng vậy chua cay vô cùng”, Hải nói.

Người dân thôn Cam Bình đánh bắt bằng thuyền thúng.

Cam Bình

Ở thị xã La Gi, theo như tôi biết, có hai nơi người dân dùng thuyền thúng đánh cá là thôn Hiệp An và thôn Cam Bình (xã Tân Phước). Tại thôn Cam Bình có khoảng 100 chiếc thúng của ngư dân, đánh bắt trong phạm vi 5 hải lý tính từ bờ ra. Sau ngày  xăng dầu tăng giá, trở lại Cam Bình, tôi gặp anh Nguyễn Văn Dũng, một người quen nhiều năm đánh bắt trên biển. Anh nói: “Không nhích giá cá lên thì khó bù chi phí, song người mua lại ít đi. Bằng chứng, có chục con ghẹ tươi mà sáng giờ không bán được, trong khi mọi hôm người ta kèo nài mình”. Chị Nguyễn Thị Hoa, chủ quán ăn Hương Nguyên, một trong  những người chuyên mua hải sản trên bãi Cam Bình,  bảo: “Sẽ không có ai thôi đánh bắt cá bằng thuyền thúng vì xăng dầu tăng giá. Song quả thật, giá hải sản tăng thì rất khó tiêu thụ trong tình hình  nhiều nơi đình đốn sản xuất, lao động thiếu việc, mất việc, có nơi phải hưởng lương tối thiểu, hoặc nợ lương. Hiện nay, người mua ít nên có ngày bán không được 500 ngàn đồng, trong khi trước đây là vài triệu đồng”. Trò chuyện với nhiều người ở nông thôn càng thấy rõ nỗi lo xung quanh chuyện xăng dầu tăng giá. Điều này cũng đồng nghĩa với câu nói tôi nghe được lúc chuẩn bị rời bãi Cam Bình: “Sắp tới hổng biết xăng dầu có quay đầu đi xuống để  người dân, nhất là dân nghèo  dễ thở hơn?”.