Xã Vạn Hưng, Vạn Ninh, Khánh Hòa: Đẩy lùi nạn khai thác san hô trái phép

Từng là điểm nóng

Cũng như một số địa phương khác trong tỉnh Khánh Hòa, tình trạng khai thác san hô trái phép ở xã Vạn Hưng diễn ra từ rất lâu. Nhưng từ năm 2006, khi nhiều hộ dân nơi đây cải tạo đìa nuôi thủy sản đã tận dụng san hô để làm bờ bao và bán làm nguyên liệu nung vôi thì hoạt động khai thác san hô trái phép bắt đầu rộ lên. Đến năm 2008, nhu cầu người dân dùng đá san hô làm bẫy nhử tôm hùm con, chế tác non bộ, làm bệ trồng cây cảnh hay để nung vôi… tăng cao. Hoạt động khai thác, mua bán đá san hô trở thành mục tiêu thu lợi của không ít người dân thôn Xuân Đông, Xuân Tây (xã Vạn Hưng) và cả những người từ các địa phương khác. Lúc bấy giờ ở khu vực bãi bồi ven biển thôn Xuân Đông, đá san hô được khai thác với khối lượng rất lớn, đã phá hủy hoàn toàn phần diện tích bãi bồi khoảng 20ha, trải dài trên 3km. Việc khai thác san hô trái phép đã để lại những hố sâu từ 5 đến 10m; các ao đìa trong khu vực này bị phá hủy hoàn toàn khiến việc cải tạo và phục hồi môi trường ao nuôi trở nên rất khó khăn.

Nhắc lại thời gian “nóng” của vấn nạn này, bà Trần Thị Thu – Chủ tịch UBND xã Vạn Hưng cho biết: “Đối tượng trực tiếp khai thác đá san hô hầu hết là người địa phương, họ dùng xe múc, xe tải, ghe thuyền để khai thác và vận chuyển san hô trái phép cả ngày lẫn đêm. Thời gian đầu, lực lượng của địa phương đã tăng cường tuần tra, xử lý nhưng công tác này gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí rất nhiều lần, các đối tượng khai thác, vận chuyển san hô vào ban đêm đã cản trở và tấn công lại lực lượng kiểm tra”.

San hô khai thác trái phép vừa bị lực lượng chức năng của xã tịch thu.

Kết quả của sức mạnh tổng hợp

Đứng trước thực trạng trên, ngay từ đầu năm 2008, UBND xã Vạn Hưng đã xây dựng kế hoạch tuyên truyền vận động người dân không khai thác san hô, thành lập tổ công tác kiểm tra, ngăn chặn và xử lý các đối tượng khai thác san hô trái phép; đồng thời phối hợp với các lục lượng chức năng cùng tham gia để xử lý các đối tượng vi phạm. Kết quả từ năm 2008 đến 2010, 32 trường hợp khai thác, vận chuyển, mua bán san hô trái phép đã bị bắt, xử phạt tổng số tiền 48 triệu đồng; hàng trăm m3 đá san hô bị tịch thu. Cùng với công tác tuần tra, xử lý, chính quyền địa phương đã mời các đối tượng vi phạm làm cam kết không tái phạm, tổ chức họp dân và làm cam kết không tham gia hoạt động khai thác san hô đối với các chủ phương tiện khai thác, vận chuyển… Tuy nhiên, vì giá trị thu lợi từ đá san hô rất cao nên nhiều đối tượng vẫn cố tình lén lút khai thác, vận chuyển và mua bán. Đặc biệt chỉ sau thời gian ngắn, tình trạng này đã tái diễn ở mức độ nghiêm trọng hơn vào năm 2011.

Với quyết tâm ngăn chặn tình trạng trên, từ đầu năm 2011, UBND xã Vạn Hưng đã phối hợp với Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng kế hoạch xử lý phối hợp. Qua đó đã tổ chức bắt giữ và bàn giao cho Thanh tra Sở xử lý 7 xe vận chuyển đá san hô trái phép, đề nghị xử phạt 57 triệu đồng; 1 máy đào đề nghị xử phạt 9 triệu đồng; tịch thu 48m³ đá san hô; tạm giữ các phương tiện vi phạm từ 30 – 60 ngày. Cùng với đó là tăng cường công tác kiểm tra, nhắc nhở người dân không được khai thác, vận chuyển san hô. Nhờ vậy, từ đầu năm 2012, tình trạng khai thác san hô trái phép trên địa bàn xã đã thuyên giảm.

Bà Trần Thị Thu cho biết: “Ngoài việc tăng cường tuần tra, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm, tuyên truyền nâng cao ý thức cho người dân, thời gian qua lực lượng của địa phương đã phối hợp với Cảnh sát môi trường Công an tỉnh, Đội thanh tra thủy sản; Đồn Biên phòng Vạn Hưng thu gom hàng trăm m³ đá san hô từ các điểm tập kết ở bãi bồi ven biển và các hộ gia đình tàng trữ trái phép. Thực tế hiện nay, việc khai thác san hô trái phép trên địa bàn chưa chấm dứt hoàn toàn, vẫn còn một số đối tượng lén lút khai thác với khối lượng nhỏ, nhưng chúng tôi quyết tâm sẽ xử lý rốt ráo trong thời gian tới để tránh tình trạng tái diễn phức tạp như trước đây”.