Sản xuất giống cá hồng đỏ – Phần I: Quy trình kỹ thuật sinh sản nhân tạo

Tuyển chọn cá bố mẹ: Cá bố mẹ được tuyển chọn ngoài tự nhiên hoặc ở lồng nuôi của các hộ dân. Cá phải có nguồn gốc rõ ràng, thuần chủng, độ tuổi 2 – 3 năm, khỏe mạnh, bơi lội hoạt bát, không bị dị hình và có màu sắc hồng tươi sáng. Cá đực trọng lượng 1,5kg, dài 25cm, cá cái trọng lượng 2kg dài 30cm, tỷ lệ đực/cái 1/1.

 Điều kiện chất nước: Nhiệt độ nước 21 – 27⁰C, pH = 7,5 – 8,5; hàm lượng ôxy 5mg/l trở lên, độ mặn 25 – 32‰.

Nuôi vỗ cá bố mẹ: Nuôi trong bể xi măng 30m³ có mái che, nước sâu 2m, có lắp sục khí, có hệ thống nước lưu thông liên tục với mật độ 1 – 1,5 kg/m³ nước.

Cá hồng đỏ bố mẹ được nuôi trong bể xi măng

+ Thời gian nuôi vỗ: 45 ngày

+ Cho ăn: Cá bố mẹ được cho ăn thức ăn tươi (như tôm ký cư, tôm sắt, cá đối, cá mực). Thức ăn được cắt nhỏ vừa cỡ miệng cá, liều lượng 5 – 7% trọng lượng thân cá, ngày cho ăn 2 lần (8h và 16h), cho ăn vừa đủ, khi cá ăn xong phải xiphong thức ăn thừa ra khỏi bể nuôi.

+ Bổ sung Vitamin E vào thức ăn liều lượng 200 mg/kg thức ăn; cho ăn 3 đợt, mỗi đợt 3 – 4 ngày; kích thích cá phát dục bằng việc cấp nước lưu thông cho bể hằng ngày (3 – 5 giờ).

+ Định kỳ 15 – 20 ngày kéo cá lên kiểm tra mức độ thành thục của cá; cá cái dùng que thăm trứng, cá đực vuốt nhẹ bụng kiểm tra sẹ.

Chọn cá cho sinh sản

+ Cá cái: Bụng to mềm đều, các hạt trứng tròn, căng và đều nhau, nhân trứng lệch cực. Cá đực: Bụng to, lỗ huyệt màu hồng, vuốt nhẹ có sẹ đặc màu trắng chảy ra.

+ Chọn cá cho sinh sản: Tỷ lệ đực/cái là 1/1.

Tiêm kích dục tố

+ Loại kích dục tố: HCG (Human Chorionic Gonadotropin) và LRH-A3 (Luteotropin Releasing  Hormoned  Analog)

+ Liều lượng: HCG: 500 – 800 UI/kg cá cái; LRH-A3: 5 – 8µg/kg cá cái.

Pha kích dục tố để tiêm cho cá hồng đỏ bố mẹ

Cá cái và đực chỉ tiêm 1 lần, cá đực liều lượng tiêm bằng 1/3 cá cái; tiêm vào phần mềm của gốc vây ngực.

Cách tiêm: Đặt mũi kim vào đúng vị trí đã định, nghiêng 450 so với thân cá, ấn nhẹ cho mũi kim vào gốc vây từ 0,4 – 0,8cm, bơm thuốc nhanh và rút kim ra từ từ để tránh thuốc trào ra ngoài.

+ Thời gian cá đẻ: Sau khi tiêm, thả cá bố mẹ vào bể, kích nước sau 38 – 40h thì cá đẻ, cá đực và cái bơi thành đàn sát mặt nước, quẫy mạnh, cá thường đẻ vào ban đêm (22 – 24h), thời gian đẻ kéo dài từ 2 đến 4 giờ, cần tránh tiếng động mạnh.

Thu và ấp trứng

+ Sau khi cá đẻ xong 30 phút, dùng lưới dày (80 mắt/cm²) vét toàn bộ trứng chuyển vào thùng nhựa (chứa nước biển độ mặn 30‰), dùng tay khuấy nhẹ cho nước và trứng trong thùng chạy thành vòng tròn, loại bỏ chất cặn bã và trứng hỏng (không thụ tinh) lắng đọng dưới đáy thùng, chuyển trứng thụ tinh vào bể ấp.

+ Trứng thụ tinh được đưa vào ấp ở bể composite (1m³) với mật độ 400 – 500 trứng/l; nước biển được lọc sạch và khử trùng bằng Chlorine. Điều kiện môi trường: nhiệt độ 28 – 30⁰C; pH 7,5 – 8,5; hàm lượng ôxy hòa tan 6 – 8mg/l, cần tránh ánh nắng chiếu trực tiếp vào bể ấp, điều khiển sục khí vừa phải để trứng được đảo đều.

+ Sau 28 – 30 giờ, trứng sẽ nở thành cá bột. Sau 3 ngày, khi cá sử dụng hết noãn hoàng, có thể chuyển cá sang bể ương nuôi lên cá hương và cá giống.

Cá có thể sinh sản 2 – 4 đợt trong năm, sức sinh sản của cá từ 120.000 – 200.000 trứng/kg cá cái, vào đầu vụ (tháng 4 – 5) sức sinh sản lớn, càng về cuối vụ sức sinh sản càng giảm.