Hải Phòng: Nuôi cá mú trân châu bằng lồng HDPE cho năng suất vượt trội

Năm 2025 là năm đầu tiên Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng triển khai dự án tại hai điểm mô hình: đặc khu Cát Hải (Hải Phòng) và đặc khu Vân Đồn (Quảng Ninh). Đây là các vùng nuôi trọng điểm được định hướng chuyển đổi sang mô hình công nghiệp, ứng dụng công nghệ cao nhằm giảm thiểu rủi ro và cải thiện năng suất. Trong bối cảnh nuôi lồng bè truyền thống bằng gỗ, phao xốp ngày càng bộc lộ nhược điểm, dễ hư hỏng, ô nhiễm môi trường, kém an toàn khi thời tiết cực đoan, việc đưa lồng HDPE vào sử dụng được coi là bước chuyển quan trọng cho nghề nuôi biển. Lồng HDPE có tuổi thọ 20 – 30 năm, chịu sóng gió tốt, hạn chế thất thoát vật nuôi, đồng thời thân thiện với môi trường biển.

Song song với đó, cá mú trân châu – đối tượng nuôi chính của dự án có tốc độ lớn nhanh, ít bệnh, nhu cầu thị trường cao và giá trị kinh tế vượt trội. Sau 12 tháng nuôi, cá đạt kích cỡ bình quân trên 1,1 kg/con, phù hợp cung ứng cả trong nước và xuất khẩu. Dự án được triển khai trong thời gian 10 tháng, từ khảo sát vùng nuôi, chọn hộ dân, thả giống, theo dõi kỹ thuật cho đến khi thu hoạch và đánh giá hoàn chỉnh mô hình. Tổng cộng 12.600 con giống được đưa vào nuôi với quy mô 630 m³ lồng HDPE.

Cán bộ Khuyến nông cùng hộ nuôi kiểm tra tốc độ sinh trưởng của cá. Ảnh: TTKN Hải Phòng 

Người dân tham gia mô hình được hỗ trợ 70% chi phí gồm: giống, thức ăn, chế phẩm sinh học, tập huấn kỹ thuật, thẩm định VietGAP, xây dựng pano nhận diện và tổ chức hội nghị. Phần còn lại do các hộ nuôi đối ứng và đảm nhận toàn bộ công lao động chăm sóc. Cách làm này vừa giảm áp lực đầu tư ban đầu, vừa khuyến khích hộ dân chủ động và nghiêm túc trong quá trình sản xuất.

Theo báo cáo tại hội nghị sơ kết, các chỉ tiêu kỹ thuật và kinh tế đều đạt cao hơn so với mục tiêu ban đầu. Tỷ lệ sống đạt 75,8%; cỡ cá thu hoạch trung bình 1,125 kg/con; năng suất đạt 17 kg/m³ lồng – vượt 13,3% kế hoạch. Tổng sản lượng thu hoạch đạt 10.736 kg, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn 69,8% so với mô hình nuôi truyền thống. Đáng chú ý, toàn bộ sản phẩm được doanh nghiệp liên kết bao tiêu 100%, giúp người nuôi hoàn toàn yên tâm về đầu ra và hạn chế rủi ro thị trường. Ngoài ra, 100% hộ dân tham gia đã được đào tạo, hướng dẫn và cấp chứng nhận VietGAP; quy mô nhân rộng mô hình đạt 158,7% – một con số cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ của dự án trong cộng đồng ngư dân vùng biển.

Trong quá trình triển khai, Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng phối hợp đơn vị liên quan tổ chức 2 lớp tập huấn xây dựng mô hình với 40 học viên, 2 lớp đào tạo nhân rộng với 60 học viên; 2 hội nghị tổng kết điểm và 1 hội nghị sơ kết. Đồng thời, 36 pano biển hiệu VietGAP được lắp đặt tại các điểm nuôi, các tin bài tuyên truyền đạt 100% mục tiêu đề ra. Qua các hoạt động đào tạo – truyền thông, người nuôi đã tiếp cận toàn diện quy trình VietGAP, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường vùng nuôi, sử dụng hợp lý chế phẩm sinh học, ghi chép nhật ký nuôi và giảm sử dụng cá tạp. Việc chuyển đổi từ lồng gỗ, phao xốp sang lồng HDPE cũng giúp các hộ dân yên tâm trước mùa mưa bão, giảm nguy cơ thiệt hại trên diện rộng.

Phát biểu tại hội nghị, bà Lương Thị Kiểm, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng ghi nhận nỗ lực của Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng, Khuyến nông Quảng Ninh và các đơn vị phối hợp. Lãnh đạo Sở đánh giá kết quả đạt được trong năm 2025 cho thấy mô hình nuôi cá mú trân châu bằng lồng HDPE theo chuẩn VietGAP hoàn toàn khả thi, phù hợp định hướng phát triển nuôi biển công nghiệp an toàn – bền vững của thành phố.

Bà Kiểm đề nghị các đơn vị tiếp tục hoàn thiện quy trình kỹ thuật, xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ nhân rộng; các cơ quan chuyên môn tăng cường giám sát môi trường vùng nuôi, kiểm soát giống, thức ăn và dịch bệnh; địa phương quan tâm quy hoạch vùng nuôi, hỗ trợ hạ tầng để mở rộng lồng HDPE; doanh nghiệp tiếp tục tham gia liên kết tiêu thụ, nâng cao giá trị sản phẩm.

Lãnh đạo Sở bày tỏ tin tưởng, với sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, đơn vị khoa học và người nuôi, mô hình sẽ tiếp tục phát triển, đóng góp tích cực vào mục tiêu phát triển kinh tế biển xanh, bền vững, đồng thời nâng cao thu nhập cho ngư dân Hải Phòng và Quảng Ninh trong những năm tiếp theo.

Minh Khuê