Ốc hương – đặc sản biển

Đặc điểm sinh học

Ốc hương sống thích hợp ở môi trường có độ mặn 27 – 35‰, nhiệt độ nước 21 – 29⁰C, hàm lượng ôxy hòa tan trên 4,5 mg/lít, pH 7,5 – 8,5. Thức ăn chủ yếu là xác động vật thối rữa và mùn bã hữu cơ. Khi gặp mồi, chúng thường tụ tập thành đàn, bu quanh miếng mồi để ăn, vì vậy ngư dân thường dùng bủa rập (một hình thức bẫy) có cài mồi để đánh bắt.

Thức ăn của ốc thay đổi theo từng giai đoạn phát triển. Giai đoạn ấu trùng ăn các loại tảo đơn bào, giai đoạn giống đến trưởng thành, thức ăn là thịt nhuyễn thể (trai, sò, nghêu), giáp xác (tôm, cua, ghẹ), cá; trong đó, nhuyễn thể và tôm được ốc ăn nhiều hơn. Lượng thức ăn hàng ngày dao động 5 – 22% trọng lượng thân, tùy thuộc vào loại thức ăn ưa thích và điều kiện nuôi. Ốc có giới tính phân biệt và thụ tinh trong, quan sát bên ngoài thì không thể phân biệt được đực, cái. Ốc sinh sản khi đạt kích cỡ 15 – 20 con/kg, mùa vụ sinh sản chính từ tháng 3 – 10. Ốc thường kết cặp vào chiều tối và đêm trước khi đẻ trứng, mỗi lần đẻ 18 – 75 bọc (trung bình 56.424 trứng). Trứng nở ra ấu trùng trochophora tiếp tục sống trong bọc và phát triển thành ấu trùng veliger. Sau 5 – 7 ngày veliger thoát khỏi bọc trứng, sống trôi nổi 15 – 18 ngày, ăn tảo đơn bào, biến thành ấu trùng bò lê và chuyển xuống sống đáy, ăn động vật, mùn bã hữu cơ. Ở điều kiện nuôi, ốc sinh trưởng nhanh, với kích cỡ giống 0,1 g/con (1 vạn con/kg) sau 4 – 5 tháng nuôi có thể đạt kích cỡ 8 – 10 g/con, tỷ lệ sống trên 60%.

Tiềm năng nuôi

Ốc hương là loài thân mềm 1 mảnh vỏ, thịt thơm ngon, giàu chất dinh dưỡng. Từ lâu ốc hương đã được coi là món ngon hạng nhất trong những đặc sản biển. Loài ốc này ngay cả khi tươi sống đã tỏa ra hương thơm tự nhiên, hấp dẫn, đúng như tên của nó. Nuôi ốc hương là một nghề đang phát triển mạnh tại nước ta vì đã chủ động sản xuất được giống và xây dựng được quy trình nuôi thương phẩm, đặc biệt là nguồn ốc trong tự nhiên đã dần cạn kiệt.

Hiện, ốc hương đang được nuôi phổ biến ở ven biển miền Trung, đặc biệt tại huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa. Đã có thức ăn công nghiệp dành cho ốc hương, đây là loại thức ăn có đủ các chất dinh dưỡng và khoáng chất, giúp ốc tăng trưởng nhanh, ít bệnh, giảm ô nhiễm. Với giá bán giống 150 – 250 đồng/con (cỡ 1 vạn con/kg), có thể tìm mua dễ dàng ở các trại giống. Khi nuôi bãi hoặc ao có thể thả mật độ 50 – 100 con/m²; nuôi lồng, và nuôi bể mật độ thả có thể cao hơn.