Mùa bấc cũng là thời điểm tôm hùm con, cá mú giống xuất hiện dày hơn ở Tuy Phong. Cư dân vùng biển lại giăng lưới đùm thu “lộc” biển.
Chúng tôi hòa theo dòng người và những chiếc xe ba gác máy chất cao những đống lưới đùm đổ về vùng biển Hòa Thắng (xã Hòa Phú), nơi được coi là thuận lợi cho việc bắt tôm hùm giống. Bãi biển hình chữ C, dài hơn chục km trở nên đông người khác thường, và nhìn đâu cũng thấy bày la liệt lưới đùm.
So với các nghề câu, lặn, lưới rê, mành, vây… thì nghề lưới đùm chỉ “ăn” một mùa duy nhất trong năm, thường bắt đầu vào khoảng giữa tháng 10 âm lịch và kết thúc vào tháng 4 năm sau. Lưới đùm khá đơn giản, chỉ cần tận dụng những tấm lưới cũ, rách, màu xanh nước biển, kết gấp thành búi dài, mắc vào sợi dây triên, mỗi búi cách nhau chừng một mét, trên dây triên gắn phao xốp để nhận biết khi thả trên biển.
Ông Hai Tĩnh, một lão ngư cho biết: “Số tiền bỏ ra để làm loại “bẫy” này cao lắm chỉ vài chục triệu đồng. Đánh lưới đùm chỉ cực khi bơi thúng chai, giở từng búi lưới để xem có tôm cá không, nhưng được cái là không phải lo vì chuyện xăng dầu tăng giá hay mất ăn mất ngủ vì sự cố rủi ro. Lưới đùm thả xuống biển rồi, về nhà yên tâm ăn ngủ, sáng ra kéo lưới lên, ít nhiều có tiền. Hôm nào “hên” cầm chắc cả chục triệu đồng. Vốn ít lại thu lãi cao nên gần đây người làm nghề lưới đùm cứ tăng lên. Người ít trên dưới 1.000 đùm, nhiều từ 1.500 – 2.000 đùm. Ngư dân hưởng lợi, nhưng mặt biển thì bị lưới giăng mắc, phao xốp và chai nhựa nổi lềnh bềnh… Chả trách những chú tôm hùm con bé xíu như cọng tăm, những con cá mú con ngây thơ không chạy thoát khỏi… lưới người.
Hì hục chất hàng chục búi lưới lên chiếc thúng chai, chuẩn bị chèo ra biển, ngư phủ Lê Mười ở thị trấn Phan Rí Cửa, vui vẻ nói: “Chỉ có dịp này đến cuối năm để kiếm tiền”. Anh Mười đã hơn 20 năm gắn bó với nghề đùm. Nhờ lưới đùm mà nuôi được cả gia đình.
Năm nào cũng vậy, từ tháng 10 âm lịch đến tết Nguyên đán, giá tôm hùm xanh giống ở Tuy Phong được thương lái mua từ 50.000 đồng trở lên/con, còn tôm sen giá cũng 220.000 đồng/con, cá mú từ 4.000 – 5.000 đồng/con. Nhờ lưới đùm bắt tôm giống và cá mú giống, nhiều người ở Tuy Phong bớt phải lo khi cái tết gần kề.