Bình Định: Hướng bền vững trong khai thác thủy sản

Giảm hạn ngạch gắn liền với chuyển đổi nghề

Theo ông Trần Văn Phúc, Giám đốc Sở NN&PTNT Bình Định, giữa tháng 9/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1090/QĐ-TTg của về Chương trình quốc gia phát triển khai thác thủy sản hiệu quả, bền vững giai đoạn 2022 – 2025, định hướng 2030. Chương trình đặt ra rất nhiều vấn đề, nhiệm vụ trọng tâm liên quan tới hoạt động khai thác thủy sản, trong đó có 3 nhóm vấn đề chính: Một là việc cắt giảm hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản phù hợp với việc tái cơ cấu đội tàu khai thác xa bờ. Tiếp đến là các địa phương phải xây dựng cho được những mô hình, dự án thí điểm về chợ đầu mối, chợ đấu giá hải sản; liên kết chuỗi khai thác – thu mua – bảo quản và tiêu thụ hải sản; mô hình gắn khai thác với dịch vụ nghề cá và du lịch tại các làng chài ven biển, cảng cá. Điều thứ ba quan trọng nhất là chấm dứt hoàn toàn tình trạng tàu cá “3 không”, thực thi hiệu quả Luật Thủy sản 2017 và ngăn chặn vi phạm IUU.

Để đạt được những mục tiêu này, theo ông Phúc trong thời gian tới, Bình Định sẽ hướng tới việc phát triển nghề cá bền vững, khai thác thủy sản gắn liền với việc bảo vệ nguồn lợi, ổn định sinh kế cho ngư dân. “Dựa trên những mục tiêu chung của Chương trình, ngành nông nghiệp Bình Định sẽ từng bước xây dựng các kế hoạch phát triển bám sát vào tiêu chí chung, đảm bảo thực hiện thành công Chương trình, đồng thời phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương”, ông Phúc cho hay.

Hiện Bình Định có 3.261 tàu cá khai thác xa bờ, tới năm 2025, tỉnh này sẽ cắt giảm 10%, tương đương 326 giấy phép khai thác. Ngành chức năng Bình Định nhận diện được những thách thức khi thực hiện vấn đề cắt giảm giấy phép khai thác thủy sản, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp tới sinh kế của ngư dân. Chính vì thế, song song với việc lựa chọn cắt giảm hạn ngạch khai thác thủy sản, Bình Định sẽ thực hiện hỗ trợ chuyển đổi nghề phù hợp cho ngư dân.

“Trong thời gian tới đây, ngành nông nghiệp Bình Định sẽ tập trung xây dựng kế hoạch tái cơ cấu đội tàu gắn với hỗ trợ chuyển đổi nghề, giảm số lượng nhưng nâng cao chất lượng tàu, đồng thời nâng cao hiệu quả khai thác. Khuyến khích ngư dân đầu tư trang thiết bị hiện đại phục vụ đánh bắt, ứng dụng công nghệ tiên tiến vào bảo quản nâng cao giá trị sản phẩm”, ông Phúc cho biết thêm.

Xây dựng mô hình liên kết chuỗi

Đầu năm 2023, Bình Định sẽ xây dựng mô hình liên kết trong khai thác và tiêu thụ cá ngừ đại dương theo chuỗi. Đến năm 2025, Bình Định xây dựng chợ đầu mối đấu giá sản phẩm tại huyện Hoài Nhơn, chợ đầu mối gắn với việc tiêu thụ sản phẩm và hoạt động dịch vụ hậu cần nghề cá ở khu vực cảng cá Tam Quan. Đồng thời, ngành nông nghiệp sẽ rà soát toàn bộ nhóm tàu cá khai thác ở vùng lộng và vùng ven bờ, kiên quyết xóa bỏ các tàu cá không đủ điều kiện hoạt động. Thực hiện đánh giá nguồn lợi thủy sản vùng lộng để xác định và tham mưu UBND tỉnh cấp hạn ngạch khai thác cho nhóm tàu này.

Hiện nay tỉnh Bình Định có khoảng 450 tàu thuyền khai thác xa bờ có áp dụng công nghệ cao, sản phẩm khai thác được là 33.800 tấn.

“Từng bước hiện đại hóa đội tàu cá là định hướng được UBND tỉnh Bình Định quan tâm, trong đó, việc hoàn thiện công nghệ bảo quản nhằm nâng cao giá trị sản phẩm thu hoạch được ưu tiên thực hiện. Sở NN&PTNT đang phối hợp với Công ty TNHH Mãi Tín, doanh nghiệp có vốn đầu tư của Nhật Bản, xúc tiến dự án liên kết khai thác, chế biến và tiêu thụ cá ngừ đại dương. Sở NN&PTNT giao Trung tâm Khuyến nông và Chi cục Thủy sản phối hợp triển khai thí điểm 2 mô hình sử dụng công nghệ nano trong bảo quản cá ngừ, để làm cơ sở triển khai thực hiện dự án và nhân rộng chuỗi liên kết cho tàu câu cá ngừ đại dương trong toàn tỉnh”, ông Trần Văn Phúc thông tin.

Mặt khác, ngành nông nghiệp Bình Định sẽ xây dựng kế hoạch dựa trên nhiều tiêu chí, trong đó, chú trọng vào tham vấn và trao đổi với cộng đồng ngư dân, các địa phương ven biển nhằm có được kế hoạch phù hợp với thực tế. Bình Định hướng đến mục tiêu giảm hạn ngạch khai thác nhưng không giảm giá trị của ngành thủy sản, quan trọng nhất là đảm bảo được sinh kế cho bà con ngư dân.

Đình Thung