Các nguyên mẫu vaccine ngừa rận biển cho kết quả đầy hứa hẹn

Sau khi bộ gen của rận biển (Caligus rogercresseyi) được lập bản đồ vào năm 2012, các nhà nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp tiêm phòng ngược để phát triển các cách thức tiềm năng kiểm soát dịch bệnh trong nuôi trồng thủy sản. Điều này liên quan đến việc xác định các kháng nguyên có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của rận biển và giúp ngành nuôi trồng thủy sản giải quyết mức độ rận biển ở giai đoạn đầu của sự xâm nhập.

Gần đây, các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản đa ngành (INCAR) tại Đại học Concepción, Chilê đã phát triển 3 nguyên mẫu vaccine có thể giúp cá hồi kháng rận biển tốt hơn. Các nguyên mẫu dựa trên các protein tái tổ hợp cathepsin và peritrophin. Những protein này giúp điều chỉnh sự tương tác giữa vật chủ và vật ký sinh ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển rận biển (chalimus I-II).

Nguyên mẫu vaccine có thể làm giảm sự xâm nhập của rận biển giai đoạn đầu. Ảnh: Thefishsite

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm trên 4 nhóm cá hồi Đại Tây Dương 100 g và tiêm chủng cho 3 nhóm trong số đó với các protein tái tổ hợp: Peritrophin là thành phần hoạt động trong nguyên mẫu A, cathepsin là thành phần hoạt động trong nguyên mẫu B và 50 – 50 hỗn hợp của peritrophin và cathepsin được sử dụng trong nguyên mẫu C. Một nhóm không được tiêm chủng và được sử dụng làm quần thể đối chứng. Những con cá hồi sau đó đã bị lây nhiễm với 35 con rận biển.

Sau 7 ngày đưa rận biển vào cá, các nhà nghiên cứu đã lấy mẫu da và thận để xác định trình tự mRNA. Các nhà nghiên cứu cũng ghi lại số lượng rận cư trú trên mỗi con cá. Kết quả ban đầu cho thấy, các nguyên mẫu vaccine đã giảm đáng kể gánh nặng ký sinh trùng. Nguyên mẫu A làm giảm mức độ chấy xuống 24%; nguyên mẫu B giảm số lượng chấy đi 44%; và nguyên mẫu C cho thấy mức độ rận biển giảm 52% khi so sánh với nhóm đối chứng.

Ngoài những kết quả này, phân tích biểu hiện gen (một phần của trình tự sắp xếp mRNA) cho thấy các nguyên mẫu đã giúp kiểm soát sự biểu hiện của transcriptome – hoặc toàn bộ các phân tử mRNA được biểu hiện bởi cá hồi. Trong trường hợp này, các nguyên mẫu vaccine đã giúp tăng biểu hiện của các gen có liên quan đến phản ứng viêm của cá hồi. Điều này bao gồm các gen kiểm soát liên kết sắt, các quá trình phân tử và sản xuất năng lượng trong giai đoạn đầu của sự xâm nhập của rận biển.

Các nhà nghiên cứu cho biết: “Các phát hiện cho thấy sự cân bằng giữa phản ứng viêm của cá hồ và quá trình trao đổi chất ở cá được tiêm chủng, làm tăng hoạt động phiên mã của chúng và có thể thay đổi các tương tác ban đầu giữa vật chủ và ký sinh trùng”.

Các nhà khoa học kết luận: “Nghiên cứu này phát hiện ra các phản ứng phân tử được tạo ra bởi 3 nguyên mẫu vaccine ở giai đoạn đầu của quá trình xâm nhiễm, cung cấp kiến ​​thức mới để kiểm soát rận biển trong nuôi cá hồi”.

Thảo Nguyên

Theo Thefishsite