Những mô hình nuôi hải sâm hiệu quả

Nuôi đơn trong ao

Các ao dùng để nuôi hải sâm nằm gần bờ biển. Khi thủy triều lên, nước biển tự chảy vào ao cùng với thức ăn tự nhiên (mảnh vụn hữu cơ) cho hải sâm. Khi thủy triều xuống, nước trong ao khoảng 80 – 100 cm. Nước biển được trao đổi bằng cách đóng mở các cửa cống. Đối với loại hình này, ao nuôi thường có diện tích từ 1 – 4 ha và có thể là ao cũ trước đây được sử dụng để nuôi tôm hoặc ao đất mới có đáy cát hoặc bùn cát. Ao cần đảm bảo nguồn nước không bị ô nhiễm, độ mặn 27 – 32‰ và nhiệt độ 0 – 30⁰C. Hải sâm được thả với mật độ 30 – 100 con/m², tùy thuộc vào kích cỡ con giống. Ao nuôi cần có sục khí để cung cấp ôxy. Con giống có cỡ khoảng 6 cm (10 g) được thả vào thời điểm tháng 3 – 5, và trọng lượng sẽ đạt khoảng 150 g vào tháng 10 – 11. Do đó, đây là một phương pháp chi phí thấp và là một mô hình hiệu quả cao, nhưng nó chỉ giới hạn trong một khu vực hạn chế dọc theo bờ biển.

Nuôi đơn trong ao

Nuôi trong lồng cá biển

Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Stirling (Anh) tin rằng hải sâm hoàn toàn có thể trở thành chìa khóa cho những dự án Nuôi trồng thủy sản đa dinh dưỡng (IMTA) bền vững và mang lại lợi ích kinh tế cao. Qua hai dự án được tiến hành tại vùng nuôi trên Địa Trung Hải, các tác giả kết luận, hải sâm sinh trưởng và phát triển tốt nhờ tận dụng nguồn chất thải của cá biển nuôi. Điều này giúp giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường, đồng thời còn cung cấp một sản phẩm với giá trị rất cao. Kết quả này cho thấy, mối liên hệ tốt về mặt dinh dưỡng giữa cá và hải sâm trong môi trường nuôi thương phẩm bằng lồng, đồng thời khẳng định tính khả thi của phương thức IMTA. Việc hải sâm hấp thụ chất thải cá nuôi để phát triển, giúp hạn chế tác động tiêu cực tới nền đáy biển, trong khi cho ra một sản phẩm giá trị cao và không cần thức ăn đầu vào quả thực là một phát hiện thú vị và mở ra những cơ hội tốt, về mặt kinh tế lẫn môi trường.

Nuôi trong lồng cá biển. Ảnh: Blue Ventures

Nuôi ghép trong ao

Hải sâm hiện được nuôi ghép với tôm và một số loài cá. Hải sâm sẽ ăn phân, thức ăn dư thừa, tảo và các chất hữu cơ dạng hạt khác ở đáy ao, làm giảm đáng kể sự tắc nghẽn của nước và thiết bị. Trung Quốc hiện đang sản xuất khoảng 90.000 tấn hải sâm bằng cách áp dụng mô hình này và sự tăng trưởng của hải sâm đã được báo cáo khi chúng nuôi ở tầng đáy của các trang trại nuôi tôm. Nuôi hải sâm trắng kết hợp nuôi tôm (mật độ hải sâm trắng là 3 con/m²) cho kết quả rất tốt. Tôm sử dụng thức ăn công nghiệp có chứa 30 – 40% đạm. Hải sâm trắng là loài ăn chất hữu cơ nên khi thức ăn nuôi tôm thừa và phân tôm là những chất hữu cơ gây ô nhiễm đáy ao và vùng nuôi, những sản phẩm hữu cơ dư thừa này từ đáy ao nuôi tôm là nguồn thức ăn cung cấp cho hải sâm. Sau 7 tháng, hải sâm trắng đã tăng trọng lượng từ 67 g/con lên 284 g/con. Sau 8 tháng, hải sâm trắng có đạt kích cỡ thương phẩm và có thể thu hoạch. Tôm nuôi trong ao cũng sinh trưởng tốt hơn và không xuất hiện dịch bệnh. Việc nuôi kết hợp này vừa có tác dụng giảm thiểu ô nhiễm môi trường ao nuôi vừa tăng hiệu quả kinh tế từ việc thu hải sâm trắng thương phẩm.

Nuôi trong bể đặt trên biển

Tại Ấn Độ, người nuôi đã sử dụng bể để nuôi hải sâm trên biển. Bể được đặt cố định ở đáy biển, độ sâu 1,5 m. Bể được cố định bằng các cọc gỗ phi lao, bể chứa 1/4 cát lấy từ môi trường hải sâm phân bố tự nhiên. Cát đã được lọc sạch địch hại và mầm bệnh. Hải sâm trắng được cho ăn bằng rong khô xay nhỏ trộn với cát.

Nuôi trong rào chắn

Các rào được thiết kế ở vùng nước nông, sạch trong vùng vịnh. Rào chắn có thể được làm bằng tre hoặc bằng cây thốt nốt, lưới có kích thước mắt lưới 2a = 4 mm. Rào chắn có thể có kích thước 25 m², lưới chắn được chôn xuống biển để tránh việc hải sâm chui xuống cát và thất thoát.

Trần Tiến

Tổng hợp