Thành lập sàn giao dịch cá sấu

Nghề nuôi cá dữ

Nghề nuôi cá dữ: DN lùng mua

Trong mấy năm gần đây, tình hình XK cá sấu và sản phẩm cá sấu của TPHCM có khá nhiều biến động thất thường, thưa ông?

Quả đúng là thời gian qua giá cả, thị trường cá sấu của ta không ổn định, chủ yếu XK qua Trung Quốc mà nước này thì giá khi cao, khi thấp. Trong khi đó, những thị trường ổn định, giá tốt như Châu Âu, Nhật Bản, Đài Loan, Hồng Kông, Châu Âu… thì chúng ta còn tiếp cận rất hạn chế.

Nếu xét về lượng thẻ (cites) cấp cho DN để XK thì chúng ta giảm nhiều. Đỉnh cao là năm 2007 cấp 35.000 thẻ (cites) và nhiều nhất là năm 2008 cấp 53.000 thẻ cho DN để XK. Nhưng từ năm 2009 đến nay thì số lượng giảm dần, năm 2012 chỉ còn cấp có 8.000 thẻ.

Một tín hiệu vui là từ đầu năm 2013 đến nay, nhu cầu cấp thẻ để XK của DN lại tăng lên, đến nay đã có trên 25.000 thẻ được cấp cho DN và thực xuất đã đạt 9.000 thẻ, tập trung tại 4 DN là Cty Hoa Cà, Tồn Phát, Suối Tiên và Forimex (vượt cả năm 2012).

Điều này chứng tỏ chiều hướng tích cực trên thị trường cá sấu đang quay lại, đặc biệt là giá cá sấu đang ở mức rất cao lên tới 140.000 đ/kg (loại 1). Toàn TPHCM hiện có trên 162.000 con cá sấu, tăng 7% so với năm 2012.

Sau rất nhiều năm phát triển theo chương trình nông nghiệp trọng điểm, nhưng đến nay ngành cá sấu TP vẫn chưa khai thác hiệu quả tiềm năng vô cùng to lớn. Theo ông, nguyên nhân chính nằm ở đâu?

Tôi thấy rằng, ngành cá sấu muốn phát triển thì ngoài việc tổ chức SX bài bản, chúng ta cần phải có thị trường tiêu thụ thật sự ổn định. Hiện mình đang phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, chủ yếu là bán cá sấu sống cho họ. Đơn cử như từ đầu năm đến nay, toàn TP XK được 8.427 con, thì trong đó có tới 8.335 con cá sấu sống xuất sang Trung Quốc. Còn lại chỉ có một lượng ít da cá sấu muối là 172 tấm, da thuộc là 210 tấm xuất sang thị trường khác.

Tại sao chúng ta chưa tiếp cận được nhiều thị trường? Thứ nhất về chất lượng da, do các chuồng trại chưa đạt chuẩn khiến da bị ảnh hưởng. Về công nghệ thuộc da so với các nước chúng ta còn yếu nên cần phải cải tiến và phải phát triển một số đầu mối lớn tiêu thụ cho bà con; đặc biệt là phát huy vai trò của 4 DN được Cites công nhận là Cty cá sấu Hoa Cà, Tồn Phát, Suối Tiên và Forimex.

Ngoài ra, một số DN có khả năng tiếp cận về thị trường thì UBND TP, Sở Công thương nên đẩy mạnh chương trình xúc tiến thương mại hỗ trợ cho họ, từ đó tạo đầu ra tốt hơn cho bà con chăn nuôi cá sấu.

Người nuôi và DN chế biến, XK cá sấu cần chung tiếng nói tạo sức mạnh trong Hiệp hội Cá sấu VN

Tôi khẳng định tiềm năng phát triển cá sấu tại phía Nam hết sức tốt vì điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu, đất đai rất thuận lợi, cá sấu dễ nuôi, sinh sản nhiều, chóng lớn không ở đâu bằng. Vì thế, chỉ cần có đầu ra tốt, ổn định thì chắc chắn sẽ giúp nông dân phát triển ngành nghề mang lại thu nhập cao.

Chi cục Kiểm lâm luôn tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nuôi cá sấu, vấn đề ở đây là tổ chức SX và tiêu thụ thế nào thôi. Con cá sấu nếu biết khai thác hết thì lợi nhuận rất tốt, da để chế biến các sản phẩm túi xách, ví, thắt lưng, giày dép, thịt để ăn, xương để làm cao tốt cho sức khỏe…

Hình thức liên kết giữa DN và nông dân nuôi cá sấu thời gian qua có nhiều trục trặc, cụ thể là thế nào thưa ông?

Đúng là việc liên kết giữa DN và nông dân thời gian qua gặp nhiều khó khăn. Đơn cử như Cty cá sấu Hoa Cà từng thực hiện đề án xuất con giống cho nông dân, hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp thức ăn cho nuôi và 2 năm sau sẽ thu mua lại theo giá 135.000 đ/kg.

Tuy nhiên, vào thời điểm gom hàng thì giá cá sấu giảm mạnh xuống chỉ còn 85.000 đ/kg, Hoa Cà thực hiện hợp đồng đã ký với bà con nên lỗ nặng, từ đó không còn dám liên kết theo hình thức này nữa.

Một số Cty cá sấu lớn khác tại Củ Chi cũng bị rơi vào hoàn cảnh như thế nên không còn mặn mà liên kết với nông dân theo hình thức trên. Họ chuyển qua hình thức mua đứt bán đoạn cá sấu giống cho nông dân, hai năm sau sẽ thu mua lại theo giá thị trường. Như vậy, rủi ro lại trở về với người chăn nuôi nên tính bền vững không cao.

Nghe nói, Chi cục từng đề xuất thành lập Hiệp hội Cá sấu VN liên kết người chăn nuôi và DN vào một tổ chức nhằm có tiếng nói chung, hướng đến phát triển bền vững cho ngành. Vậy đề xuất này đã thực hiện đến đâu rồi?

Trước đây, Chi cục Kiểm lâm TPHCM đề xuất thành lập Hiệp hội Cá sấu VN, đã xin ý kiến của Bộ NN-PTNT và đã được đồng ý. Nhưng sau đó, ban vận động họp đi họp lại rất nhiều nhưng cuối cùng cũng không thành lập được. Nguyên nhân là muốn thành lập Hiệp hội phải có chữ ký 100 DN, mà 100 DN thì đâu có ngay được? Sau rất nhiều nỗ lực thì đến nay chúng tôi cũng có được khoảng 90 chữ ký rồi, giờ chỉ cần một số địa phương khác có nuôi cá sấu cùng vào cuộc vận động thêm chữ ký thì Hiệp hội có thể ra đời.

Tôi được biết, hiện thương lái gom hàng qua Trung Quốc lùng sục vào khắp các tỉnh phía Nam để tìm thông tin về giá cả, thị trường cá sấu và chèn ép giá bán người chăn nuôi. Vì thế, Hiệp hội Cá sấu VN nếu ra đời chính là một “sàn giao dịch” để định một giá bán thống nhất giúp thương lái không thể chèn ép nông dân được nữa.

Xin cảm ơn ông!