Góc nhìn

Hầu hết khách hàng mua thủy sản mà không hề biết hay đặt nghi vấn về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm đó. Thẳng thắn mà nói, chính bản thân tôi đã từng không quá chú ý tới việc tôi đang mua sản phẩm thủy sản bền vững hay không bền vững. Và sau đó tôi đã nhận ra rằng khi chúng ta mua và sử dụng thủy sản, chúng ta đang tạo ra một dấu ấn lên chính hệ sinh thái.

TPP là một hiệp định thương mại tự do, được ký kết giữa 12 quốc gia thuộc khu vực châu Á – Thái Bình Dương và chiếm tới 40% tổng giá trị thương mại toàn cầu.

Dù gặp phải không ít rào cản, nhưng tôi tin Pangasius không dễ bị lật đổ tại thị trường quốc tế, đặc biệt là thị trường Mỹ. Loài cá này đã phải gồng mình đấu tranh một cách thầm lặng để giữ vững vị thế và danh tiếng.

Khi Tổng thống Mỹ, ông Donald Trump tuyên bố sẽ thoái lui TPP, thì một vài đối tác thương mại của Mỹ ở khu vực Thái Bình Dương lại đang trông chờ vào một hiệp định khác – được coi là “thế thân” của TPP là Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).

Nếu so sánh với lịch sử lâu đời của nghề khai thác, thì nghề nuôi thủy sản vẫn là một ngành công nghiệp non trẻ và đang trải qua nhiều thăng trầm trên chặng đường phát triển. Nhưng đã đến lúc ngành thủy sản cần phải tiến lên một bước cao hơn, đó là hướng tới sự bền vững.

Thủy sản là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, ngành thủy sản có nhiều cơ hội tận dụng, thu hút vốn đầu tư và chuyển giao công nghệ từ nhiều quốc gia có ý định sản xuất tại Việt Nam. Tại châu Á, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Singapore… đều muốn tăng cường đầu tư vào Việt Nam vì hàng hóa sản xuất tại Việt Nam được xuất khẩu sang Mỹ với chi phí lao động thấp hơn các nước khác.

Mới đây, trong một bản tin truyền hình, hãng Carrefour và các cửa hàng thực phẩm tại châu Âu đã tuyên bố ngừng bán cá tra, basa châu Á, cụ thể là Việt Nam sau sự việc đài truyền hình của Tây Ban Nha đăng clip thông tin sai lệch về ngành cá tra Việt Nam.

Tháng 5/2016, Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu về việc xóa bỏ quy định giám sát cá da trơn mới. Tuy nhiên, trong tháng 12/2016, dù có đến 230 thành viên Hạ viện nhất trí việc gỡ bỏ quy định này, nhưng lãnh đạo Hạ viện theo Đảng Cộng hòa lại không chấp thuận – John Connolly, Chủ tịch Viện Thủy sản quốc gia Mỹ (NFI) cho biết tại Diễn đàn cá thịt trắng giá trị cao tại cuộc họp về thị trường thủy sản toàn cầu (GSMC).

Thủy sản là ngành sản xuất thực phẩm có tốc độ phát triển nhanh nhất, khoảng 8%/năm. Theo World Bank, 2/3 thủy sản thế giới tiêu thụ năm 2030 có nguồn gốc từ nuôi trồng.

Từ ngày 1/9, tất cả các loại cá da trơn, trong đó có cá tra, basa Việt Nam sẽ được chính quyền Mỹ chính thức công nhận với tên gọi chung là “catfish”; Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) sẽ đứng ra giám sát chất lượng cá da trơn nội địa và nhập khẩu.

Nuôi cá ngoài khơi theo quy mô lớn tại Đông Nam Á có tiềm năng phát triển, bởi đây là cách tốt nhất giải bài toán nguồn cung cho nhu cầu tiêu thụ thủy sản đang không ngừng tăng cao tại khu vực này.

Ngành thủy sản phát triển và thay đổi nhanh chóng với sự gia tăng các hệ thống nuôi nước ngọt, nước mặn bằng thức ăn ép đùn. Trong khi, bột cá trở thành vấn đề nóng của ngành thức ăn thủy sản bởi thế giới vẫn đang nỗ lực tìm kiếm nguồn protein bền vững có khả năng thay thế.

Những vướng mắc lớn nhất trong ngành sản xuất thức ăn thủy sản, cụ thể là ngành thức ăn nuôi tôm hiện nay lại nằm ở các trại nuôi và khâu quản lý. Theo tôi, ngành công nghiệp nuôi tôm phải học hỏi và đi theo ngành chăn nuôi gia súc, gia cầm ở khía cạnh an toàn sinh học và dứt khoát từ bỏ hệ thống nuôi mở trong ao để phát triển và xây dựng hệ thống nuôi khép kín theo các tiêu chuẩn an toàn sinh học đầy đủ.

Louisiana là bang có nghề nuôi trồng thủy sản phát triển ở Mỹ, nhưng những người quản lý ngành thủy sản tại địa phương này vẫn đang loay hoay tìm phương hướng và chính sách quản lý nghề cá, nhằm duy trì sinh kế ổn định cho nông dân, ngư dân, đồng thời, tái tạo và bảo vệ nguồn lợi thủy hải sản và đường bờ biển.