Trung Quốc: Nhu cầu thủy sản vượt xa nguồn cung

Nhu cầu tăng cao

Theo dữ liệu do Cục Thống kê Quốc gia công bố, giá thủy sản trên cả nước đang tăng vọt. Giá bán buôn thủy sản nước ngọt tăng 20% ​​so với cùng kỳ năm ngoái trong nửa đầu năm 2021. Mức tăng giá cao hơn 13,1% so với mức tăng trong nửa đầu năm 2020 và cộng thêm 0,12 vào chỉ số giá tiêu dùng (CPI) chung của Trung Quốc. Chỉ số giá thủy sản chung đã tăng 17,2% trong 6 tháng đầu năm, cho thấy nguồn cung bị thắt chặt.

Giá thịt lợn Trung Quốc giảm mạnh đã làm giảm tác động của giá thủy sản tăng vọt lên yếu tố thực phẩm của CPI, nhưng ông Richard Yao, người phụ trách NTTS của Elanco Trung Quốc, cho biết các nhà sản xuất trong nước và các nhà nhập khẩu đang gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu.

Ông Yao cho biết: “Trong khi cá và các loại hải sản khác đang trở nên phổ biến hơn với người tiêu dùng như một lựa chọn lành mạnh, thì một số yếu tố đang hạn chế vấn đề sản xuất như các chính sách bảo vệ môi trường mới, sự gián đoạn do COVID-19 đang diễn ra, các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt ở các khu vực trọng điểm, và một số tình trạng thiếu lao động. Cùng với việc tăng chi phí thức ăn chăn nuôi, những điều này đã góp phần đẩy giá thủy sản nói chung lên cao, trong khi nhu cầu của người tiêu dùng vẫn ở mức cao ”. 

Nhập khẩu khó khăn

Tình hình giá cả đang tăng thêm còn do “mức nhập khẩu giảm vì COVID-19” và lệnh cấm đánh bắt cá trong 3 tháng ở Biển Bột Hải, Hoàng Hải và Biển Hoa Đông bắt đầu từ ngày 1/5. Hải quan Trung Quốc đã thiết lập một chế độ an toàn thực phẩm nghiêm ngặt để ngăn chặn COVID-19 xâm nhập vào nước này thông qua thực phẩm nhập khẩu, nhưng điều này đã cản trở thủy sản vào thị trường Trung Quốc kịp thời.

Ngoài ra, theo ông Paul Farrah, người đứng đầu Dieppe, New Brunswick, nhà cung cấp thủy sản đông lạnh Partner Seafood có trụ sở tại Canada, chi phí vận chuyển hàng hóa cao ngất ngưởng, sự chậm trễ tại cảng, sự sẵn có của các container lạnh bị thắt chặt và sự thiếu hụt tài xế xe tải cũng đang gây áp lực lên chi phí trên thị trường người bán. Do đó, ngay cả khi giá cao hơn vì nhu cầu ngày càng tăng, các nhà nhập khẩu Trung Quốc có thể gặp khó khăn trong việc tìm nguồn cung do nhu cầu mạnh mẽ ở các thị trường tiêu dùng khác.

Ông Farrah cho biết cầu lớn hơn cung. Trung Quốc thường đợi giá ổn định, nhưng trong khi chờ đợi thì không có đủ nguồn cung. Nhu cầu lớn hơn dự kiến ​​từ Mỹ đồng nghĩa với việc các khách hàng ở Trung Quốc cũng sẽ bị giảm đi, đặc biệt là đối với mặt hàng tôm hùm, cua và tôm mũ ni. Mike Hutt, Giám đốc điều hành của Virginia Marine Products Board, Cơ quan điều phối các nỗ lực thương mại thủy sản thay mặt cho bang Virginia của Hoa Kỳ, cho biết người mua Trung Quốc ngày càng tìm kiếm cua xanh, thịt ốc xà cừ và hàu sống từ các nhà cung cấp của bang. Nhưng họ đang gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu đó, vì lĩnh vực dịch vụ thực phẩm và bán lẻ nội địa của Hoa Kỳ đang bùng nổ cùng lúc các nhà chế biến thủy sản của bang gặp khó khăn về nhân sự. Ông Hutt cho biết văn phòng của ông dự định tái hợp tác với các thị trường Trung Quốc vào năm 2022 bằng cách tham dự các hội chợ thương mại, nhưng hiện tại thì ngành thủy sản của bang đang tập trung vào thị trường nội địa hơn.

Ông Anthony Wan, người đứng đầu Gfresh, một nhà phân phối hàng nhập khẩu trực tuyến có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết mùa hè năm nay đang được định hình là một “mùa đặc biệt mạnh” về doanh số bán hàng cho nhà phân phối thủy sản trực tuyến Trung Quốc GFresh nhưng các vấn đề về nguồn cung đã gián đoạn khi việc kiểm tra chặt chẽ từ các cảng phía nam Trung Quốc.

Theo ông Wan, giá cá hồi đã phục hồi kể từ khi bùng phát COVID-19 hồi đầu, tăng lên mức trung bình hiện tại là 12,00 USD/kg từ mức thấp là 6,00 USD/kg. Giá tôm Ecuador đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước, lên mức trung bình 8,00 USD/kg, và nguồn cung cua Dungeness thấp hơn đang khiến giá của loài này tăng lên đối với người mua Trung Quốc. Nhu cầu đối với tôm hùm sống rất mạnh, giá tôm hùm Bắc Mỹ “luôn ở mức cao”, đặc biệt là tôm hùm đông lạnh từ Úc hiện chỉ có thể nhập cảnh vào Trung Quốc bằng đường hàng không.

“Vì tôm hùm đá Úc còn sống vẫn chưa thể vào Trung Quốc, hầu hết các sản phẩm thay thế tôm hùm khác đều tăng giá, đặc biệt là các loại tôm hùm nhiệt đới có gai. Nhưng đây cũng là một dấu hiệu tích cực cho ngành công nghiệp đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi căng thẳng địa chính trị giữa hai quốc gia”, ông Wan chia sẻ.

Tuy nhiên, các vấn đề về nguồn cung và những phức tạp về hậu cần, chẳng hạn như vấn đề xảy ra gần đây ở tỉnh Quảng Đông khi các nhà lãnh đạo của tỉnh này ra lệnh ngừng nhận hàng hóa thủy sản nhập khẩu do vấn đề về công suất tải, tiếp tục “ăn sâu vào lợi nhuận của các nhà xuất khẩu”.

Chi phí NTTS đắt đỏ 

Theo Hansen Lee, Chủ tịch của Coland Holdings Co., một công ty có trụ sở tại Hồng Kông tham gia sản xuất và phân phối bột cá, dầu cá và thức ăn thủy sản, thời kỳ tiêu thụ thủy sản cao điểm của Trung Quốc sẽ diễn ra vào cuối năm nay, do điều kiện thời tiết xấu làm chậm trễ nguồn cung và giao thương tại các địa phương. Ông Lee cho biết nhu cầu đối với bột cá – phần lớn để cung cấp cho lĩnh vực thức ăn chăn nuôi – đã tăng lên ngay cả khi nguồn cung nhập khẩu liên quan đến COVID-19 bị gián đoạn. Do đó đã dẫn đến giá đầu ra NTTS của Trung Quốc cao hơn, đồng thời nhu cầu đầu vào như thức ăn và thuốc cũng tăng cao. Nhập khẩu bột cá trong 5 tháng đầu năm 2021 là 796.000 tấn, cao hơn nhiều so với khối lượng nhập khẩu 458.000 tấn so cùng kỳ năm ngoái.

Theo ông Yao, có vô số vấn đề mà ngành NTTS mà nước này phải đối mặt để có thể củng cố nó. Việc duy trì sức khỏe và hiệu suất của các hệ thống NTTS trong nước tại thời điểm này là rất quan trọng, nhu cầu về các sản phẩm thú y chất lượng tốt nhằm duy trì chất lượng nước và giúp ngăn ngừa dịch bệnh cũng đang tăng lên.