Thủ tướng yêu cầu chuyển biến thực chất, xử nghiêm tàu vi phạm để gỡ thẻ vàng EC

Quyết liệt từ trung ương đến địa phương

Phát biểu mở đầu, Thủ tướng nhấn mạnh, đây là phiên họp được tổ chức hằng tuần, thể hiện quyết tâm chính trị rất cao của Chính phủ và các địa phương trước mục tiêu chấm dứt khai thác IUU và bảo vệ danh dự, uy tín quốc gia trên thị trường quốc tế. Cùng dự có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và đại diện 21 địa phương ven biển.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp thứ 21 của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Báo cáo tại cuộc họp cho thấy, sau Phiên họp thứ 20, các bộ, ngành và địa phương đã tiếp tục thực hiện cao điểm chống khai thác IUU với chuyển biến rõ nét. Tuần này, số nhiệm vụ hoàn thành đạt 31/66, tăng thêm 8 nhiệm vụ so với tuần trước; 35 nhiệm vụ khác đang được triển khai theo đúng tiến độ Thủ tướng giao.

Công tác quản lý, giám sát tàu cá là điểm sáng đáng chú ý. Tính đến nay, gần 80.000 tàu cá trên cả nước đã được cập nhật lên cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia, đạt mức 99,9%. Việc phân loại, lập danh sách tàu không đủ điều kiện đăng ký, cấp phép đã hoàn tất; chính quyền cơ sở và lực lượng chức năng đang theo dõi, ngăn chặn không để các tàu này tiếp tục ra khơi.

Ở lĩnh vực xử lý vi phạm, chuyển biến đã rõ rệt. Trong tổng số 22 địa phương, có 8 địa phương đã xử lý xong tồn đọng các vụ mất kết nối VMS hoặc vượt ranh giới khai thác. Bộ Công an tiếp tục mở rộng điều tra và từ ngày 1/10 đến 7/11/2025 đã khởi tố 23 vụ/31 bị can liên quan IUU. Lũy kế từ năm 2024 đến nay, 88 vụ án, 132 bị can đã bị khởi tố; 44 vụ với 90 bị cáo đã ra xét xử.

Kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận nỗ lực của toàn hệ thống, đặc biệt là Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Thủ tướng khẳng định quyết tâm gỡ “thẻ vàng” EC trong năm nay là hoàn toàn có cơ sở nếu các địa phương duy trì chuyển biến thực chất và làm thật, không chạy theo báo cáo.

Tuy nhiên, một số tồn tại vẫn kéo dài. Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, còn 19 nhiệm vụ Thủ tướng giao cho các địa phương chưa hoàn thành; nhiều nơi xử lý tồn đọng vi phạm hành chính còn chậm, đặc biệt là các vụ mất kết nối VMS, vượt ranh giới khai thác.

Thủ tướng nhấn mạnh, chống khai thác IUU không chỉ là thực thi quy định quốc tế, mà còn là vấn đề uy tín quốc gia. Vì vậy, nhiệm vụ phải được thực hiện nghiêm, vừa tuyên truyền, vận động, vừa xử lý nghiêm minh. Người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương phải chịu trách nhiệm trực tiếp nếu tái diễn vi phạm hoặc chậm tiến độ gỡ thẻ.

Chấm dứt vi phạm đánh bắt bằng mọi giá

Thủ tướng chỉ đạo hàng loạt nhiệm vụ cụ thể, trong đó cần chấm dứt ngay tình trạng “đánh bắt bằng mọi giá”; xây dựng đánh bắt có trách nhiệm, có truy xuất nguồn gốc, phát triển bền vững.

Đồng thời việc khai thác dữ liệu nghề cá phải “đúng – đủ – sạch – sống” trên các hệ thống quốc gia như VNFishbase, VMS, hệ thống xử lý vi phạm hành chính và hệ thống truy xuất eCDT.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp Bộ Quốc phòng triển khai ngay Quy chế phối hợp liên ngành; hoàn thành trình Nghị định 37 và Nghị định 38 trong 3 ngày. Tập đoàn Viettel chủ trì số hóa toàn diện quản lý tàu cá, phối hợp VNPT hoàn thiện các dịch vụ công trong giám sát khai thác.

Thủ tướng chỉ đạo phải chấm dứt ngay tình trạng “đánh bắt bằng mọi giá”. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng giao Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, lực lượng biên phòng kiểm soát chặt tàu ra vào cảng, xử lý dứt điểm tàu “3 không”, kiên quyết không cho ra khơi. Bộ Công an tiếp tục điều tra, xử lý hình sự các tàu vi phạm theo Nghị quyết 04/2024/NQ-HĐTP; đưa ứng dụng quản lý tàu và ngư dân lên VNeID.

Đối với các tỉnh chưa xử lý xong tồn đọng vi phạm hành chính, Thủ tướng yêu cầu phải hoàn thành trước 16/11/2025, đồng thời kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân đứng đầu nếu chậm trễ.

Các doanh nghiệp, hiệp hội thủy sản được yêu cầu tuyệt đối không thu mua nguyên liệu từ khai thác trái phép, phối hợp cơ quan chức năng truy xuất, xác minh và xử lý tận gốc các tổ chức, cá nhân tiếp tay cho tàu vi phạm.

Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Quốc phòng và các địa phương chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, kịch bản, dữ liệu truy xuất để đón Đoàn thanh tra EC lần thứ 5 vào cuối tháng 11/2025. “Chuyển biến phải thể hiện bằng thực tế, không phải trên giấy tờ,” Thủ tướng nhấn mạnh.

Hàng tuần, các bộ, ngành và địa phương phải gửi báo cáo Ban Chỉ đạo vào thứ Hai. Kết quả chống IUU phải được công khai, cùng với thông tin xử lý vi phạm để tăng tính răn đe và tuyên truyền ngư dân tuân thủ.

Cuối phiên họp, Thủ tướng kêu gọi hệ thống chính trị, lực lượng chức năng, doanh nghiệp và ngư dân cùng chung tay bảo vệ uy tín thủy sản Việt Nam. “Chúng ta kiên quyết tuyên chiến với IUU, xây dựng nghề cá văn minh, bền vững, vì lợi ích người dân và vì danh dự của quốc gia”, Thủ tưởng chỉ đạo.

Minh Khuê