Sản xuất thuận thiên, thu nhập như ý

Mỗi năm, anh Hùng thu lời từ mô hình hơn 400 triệu đồng Ảnh: XT

Với diện tích hơn 2 ha đất nằm theo ven bờ rạch An Nô, vốn xưa là vùng đất lợ – ngọt xen kẽ, nên từ những năm trước 1990, gia đình anh Hùng và những người dân ở đây chọn cho mình lối canh tác thuận theo tự nhiên là lên mương bao, trên trảng sạ lúa, dưới mương bao mỗi tháng 2 lần xả cống theo con nước thu tép đất, tép bạc. Sau này, khi phong trào nuôi tôm sú rồi tôm thẻ chân trắng phát triển, hầu hết người dân đều đào ao lên vuông để nuôi tôm, chỉ có anh Hùng là vẫn trung thành với mô hình thuận theo tự nhiên này.

Hàng năm, khi vô chạp (tháng 12 âm lịch), lựa con nước kém, anh tiến hành dọn vuông để chuẩn bị cho vụ lúa mới. Dù là lúa cấy hay sạ thì lượng phân hóa học cũng được sử dụng rất ít và tuyệt nhiên không hề có cụm từ “thuốc trừ sâu” ở đây nhằm đảm bảo cho cá, tôm sinh trưởng tự nhiên, phát triển trong mương bao. “Cũng chính vì tất cả đều tự nhiên, nên giá bán loại nào cũng… tự nhiên cao hết” – anh Hùng hóm hỉnh nói.

Vốn là vùng đất lợ – ngọt nên cá, tép nhiều nhất ở đây là tép bạc đất, tép thẻ, tép nghệ, tôm càng, cá lóc và sau này là cá rô phi. Mỗi tháng 2 con nước ròng là 2 lần anh xổ cống đón tép. Hiển nhiên là sẽ có chuyện “trúng – thất” nhưng tính trung bình thì mỗi lần “xổ” cũng vô hơn 25 kg tép bạc đất loại nhứt, lái vô cân tận nhà với giá 220.000 đồng/kg. Anh Hùng chia sẻ: “Bắt tép, bắt tôm kiểu này là kiểu “bắt lựa” vì chỉ bắt loại nhứt, loại nhì, còn những con nhỏ lọt mắt lưới sẽ quay trở lại sống trong vuông đợi con nước sau đủ lớn mình bắt tiếp”.

Hơn 2 ha được anh chia làm 4 ô, thông thương nhau bằng mương bao. Cá, tôm cứ sống và phát triển một cách tự nhiên mà không cần bổ sung thức ăn, nhưng loại nào cũng lớn nhanh, mập ú. Có lần tôi hỏi anh rằng: “Nếu mình gieo và nuôi tảo trong vuông để thêm thức ăn tự nhiên cho tôm tép thì năng suất liệu sẽ cao hơn không”? Anh trả lời ngay: “Gây tảo, nuôi tảo trong ao, trong vuông chỉ hợp với những ao tôm nuôi theo lối công nghiệp hoặc quảng canh cải tiến. Còn mình nuôi theo kiểu tự nhiên phải xả nước ra vô định kỳ tảo rất dễ bị “sụp”, đóng rong làm hư nước, hư đất trong vuông”.

Trong đợt dọn vuông vào cuối năm 2017 vừa qua, anh thu hơn 80 kg tép bạc đất, tép thẻ; hơn 100 kg tôm càng xanh; 120 kg cá lóc; hơn 200 kg cá rô phi, trong khi tiền dọn mương bao, san bằng mặt trảng chưa tới 5 triệu đồng cho một năm sản xuất. Thấy tôi có vẻ khó chịu trước hình thức thu hoạch tôm, cá bằng cách xiệc điện, anh Hùng trấn an: “Mình xài dòng điện rất nhẹ, chỉ giật cho tôm, cá ngất thôi, một lúc sau là tỉnh lại hết, sống khỏe bình thường”.

Tôi hỏi anh: “Vậy hiệu quả lối canh tác tự nhiên này ra sao”? Anh ngẫm nghĩ một chút rồi vừa cười vừa nói với tôi rằng: “Tui hổng có thói quen cộng sổ, nhưng tóm lại năm nào cũng đều đều chừng “hơn bốn trăm triệu à”!?