Mỹ – Trung Quốc giảm thuế: “Giải nhiệt” ngắn hạn cho nhập khẩu thủy sản

Hai nước đã thống nhất giảm mức thuế “fentanyl tariff” từ 20% xuống 10% và gia hạn các miễn trừ thuế quan đối ứng đến ngày 31/12/2025. Đồng thời, một số miễn trừ thuộc Mục 301 vốn sẽ hết hạn vào cuối tháng 11/2025 được kéo dài đến 10/11/2026. Một loạt khoản phí liên quan đến tàu biển cũng được tạm dừng trong vòng 12 tháng kể từ ngày 10/11/2025.

Tuy nhiên, tác động của gói điều chỉnh thuế này sẽ khác nhau giữa các mặt hàng. Các sản phẩm thủy sản không chịu thuế Mục 301 hiện phải gánh mức thuế tổng khoảng 20% (gồm 10% thuế đối ứng và 10% thuế fentanyl). Ngược lại, những mặt hàng vẫn thuộc diện Mục 301 phải chịu mức thuế tổng cộng khoảng 45% khi tính cả thuế 25% của Mục 301. Dù vậy, mức thuế thực tế sẽ phụ thuộc vào mã HS và dạng sản phẩm, buộc doanh nghiệp nhập khẩu phải rà soát chặt chẽ với các đơn vị khai thuê hải quan để tính đúng chi phí cập bến.

Trung Quốc hiện cung cấp hơn 300.000 tấn thủy sản cho thị trường Mỹ mỗi năm, nên điều chỉnh thuế lần này đặc biệt quan trọng với các dòng sản phẩm có lưu lượng lớn và nhạy cảm về lợi nhuận. Phi lê cá rô phi và các mặt hàng IQF được dự báo sẽ phản ứng nhanh nhất, khi các nhà nhập khẩu có thể dễ dàng đặt mua theo lô ngắn hạn để bổ sung nguồn hàng cho hệ thống bán lẻ.

Các dòng nguyên liệu phục vụ chế biến như cá minh thái, cá tuyết cod, cá tuyết chấm đen, cũng như các sản phẩm tẩm bột giá trị gia tăng trở nên cạnh tranh hơn, giúp giảm áp lực chi phí cho nhà chế biến và các chương trình nhãn hàng riêng. Nhóm giá trị cao như thịt cua đỏ, sò điệp và các loài nhuyễn thể khác có thể xuất hiện nhu cầu ký hợp đồng giao trước mang tính cơ hội trước mùa lễ Tết. Các sản phẩm tôm tẩm bột hoặc tái chế biến tại Trung Quốc cũng hưởng lợi về giá cập bến, dù nguồn nguyên liệu tôm thô vẫn mang tính thị trường toàn cầu.

Việc cắt giảm 10 điểm phần trăm thuế fentanyl giúp nới rộng biên lợi nhuận vốn bị siết chặt thời gian qua và mở ra nhiều cơ hội giao thương. Thị trường dự kiến sẽ chứng kiến hoạt động mua giao ngay, đấu thầu theo chương trình lễ, và nhập hàng sớm tăng mạnh, tùy vào khả năng kho bãi và dòng tiền. Song song đó, nhiều nhà nhập khẩu sẽ chia nhỏ đơn hàng và ưu tiên hợp đồng ngắn hạn để giảm rủi ro từ biến động chính sách.

Dù vậy, rủi ro vẫn còn đáng kể. Các miễn trừ đối ứng sẽ hết hạn ngày 31/12/2025, trong khi gia hạn Mục 301 kết thúc vào 10/11/2026, tạo ra rủi ro lịch trình cần cân nhắc khi quyết định thời điểm mua và điều khoản hợp đồng. Một sai khác nhỏ trong phân loại thuế cũng có thể khiến sản phẩm “nhảy” từ nhóm thuế 20% lên 45%, buộc doanh nghiệp phải xác nhận kỹ mã HS và chi phí cập bến trước khi chốt giá. Yếu tố hậu cần gồm thời gian vận chuyển, vỏ container, tắc nghẽn cảng cũng quyết định việc lợi ích thuế có kịp chuyển thành hàng thực tế trên kệ đúng mùa cao điểm hay không.

Trong ngắn hạn, ưu tiên lớn nhất của các nhà nhập khẩu và chế biến là rà soát lại mã HS, cập nhật mô hình chi phí và điều chỉnh kế hoạch mua hàng cho các dòng rô phi, cá tuyết cod/cá minh thái/cá tuyết chấm đen, sò điệp và các mặt hàng giá trị gia tăng chế biến tại Trung Quốc.

Dũng Nguyên 

Theo Intrafish