Cần Thơ: Làm giàu từ khô, mắm cá tra

Tận dụng nguyên liệu sạch

Bắt đầu câu chuyện kể với chúng tôi với thái độ phấn khích, tự hào, bà Vân bộc bạch: “Địa phương này vốn nổi tiếng cả nước về chất lượng cá tra sạch nuôi theo phương pháp công nghệ, vậy mà cứ bị rớt giá khiến người nuôi thua lỗ. Từ đó, tôi đã nghĩ đến việc mở cơ sở chế biến khô, mắm từ nguyên liệu cá tra để vừa tiêu thụ khép kín nguồn cá tra nuôi của gia đình lại vừa giải quyết một lượng cá khác của bà con xung quanh”.

Nghĩ là làm. Trên diện tích 50.000 m² mặt nước, bà Vân thả nuôi hàng trăm nghìn con cá tra “sạch” tuyệt đối với thức ăn công nghiệp vừa giúp chúng tăng trọng nhanh, chất lượng thơm ngon, sạch bệnh. Nguồn nước được bà luân chuyển rất thường xuyên và thiết lập hệ thống lắng lọc trước khi xả ra sông.

Năm 2016, cơ sở chế biến khô, mắm cá tra Út Anh do bà Vân làm chủ ra đời khiến nhiều người dân bản xứ không khỏi ngạc nhiên. Bà Nguyễn Thị Tố, 78 tuổi ngụ khu vực Trưòng Thọ 2 cho biết: “Hồi trước tới giờ tôi chỉ biết đến mắm cá lóc, cá rô, cá sặc hay khô cá sặc rằn, cá đuối, cá khoai… chớ đâu nghe ai chế biến khô, mắm từ cá tra bao giờ. Vậy mà bà Vân làm được mới lạ chứ”.

Bí quyết riêng

Nghe thì đơn giản nhưng bắt tay vào thực hiện thì thật vô cùng khó khăn đòi hỏi cách làm khoa học, độ chính xác cao, nhất là phải có nhiều kinh nghiệm thực tế khi chế biến những loại thực phẩm khó tính này; bởi, bản thân bà Vân cũng đã từng thất bại hàng chục lần mới có được thành công như ngày hôm nay.

Bà Vân kể về một số công đoạn làm mắm theo cách riêng của mình, trước tiên phải lựa chọn những con cá to khỏe, màu sắc đẹp (trọng lượng từ 800 g đến 1 kg/con). Cá sau khi làm sạch được pha trộn đều với muối trắng được mua tận TP Phan Thiết (Ninh Thuận) mà không dùng muối ở các địa phương khác. Tiếp theo là công đoạn trộn với đường Thốt Nốt mà bà đặt mua tại vương quốc Campuchia trộn khóm (dứa) để tăng vị ngọt thanh. Theo tính toán của bà Vân, bình quân cứ 4 kg cá nguyên liệu sẽ cho ra 1 kg mắm.

Lý giải về sự lựa chọn gia vị muối và đường rất tỉ mỉ này, bà Vân cho biết: “Muối Phan Thiết giúp màu mắm sáng, đẹp, độ mặn vừa phải, bảo quản được từ 60 – 70 ngày. Cùng đó, đường Thốt Nốt của Campuchia có độ ngọt rất dịu và có mùi thơm ngon đặc trưng mà đường ở Việt Nam không thể có được. Đây là 2 tiêu chí rất đặc biệt của mắm cá tra mang thương hiệu Út Anh”.

Sau khi trộn đều, cá được nén chặt vào các thùng chứa bằng nhựa cứng khoảng 30 – 35 ngày tùy thời tiết nắng hay mưa rồi mang ra trộn với gạo ngon xay nhuyễn cùng một số gia vị khác (gọi chung là thính) rồi lại tiếp tục cho vào thùng nhựa nén chặt; sau khoảng 60 – 90 ngày là mắm đã đạt yêu cầu được mang ra vô keo xuất bán.

Chưa dừng lại ở đó, bà Vân còn chế biến thực phẩm khô cá tra với ba mặt hàng chủ lực gồm: Khô cao cấp với giá bán 260.000 đồng/kg; khô thỏi tẩm gia vị có giá bán 160.000 đồng/kg; khô cá tra phồng 140.000 đồng/kg. Mỗi tháng bà cũng xuất bán bình quân trên 200 kg khô các loại, sau khi trừ chi phí còn lãi từ 100 – 150 triệu đồng/năm. Đó là chưa kể đến nguồn lãi từ việc nuôi cá tra sạch hàng năm của gia đình trên 300 tấn cá mang về cho bà nguồn lãi gần 1 tỷ đồng tùy thời điểm.

Đa dạng sản phẩm

Hiện tại, mắm và khô cá tra của bà Vân đã được đăng ký quyền bảo hộ sản phẩm và đạt chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm nên được thương lái từ các địa phương đến đặt hàng rất nhiều, như tại Hà Nội, Cần Thơ, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Lâm Đồng…

Chưa dừng lại ở đó, cơ sở Út Anh còn chế biến một số thực phẩm khác cũng được nhiều người ưa chuộng như: mắm ba khía, dưa mắm cá tra; nước mắm cá linh… Bên cạnh đó, cơ sở còn tạo việc làm thường xuyên cho 5 đến 7 lao động, những lúc cao điểm số lao động tăng lên 20 – 30 người với mức thu nhập 150.000 – 180.000 đồng/người/ngày.

Điều đáng trân trọng là bên cạnh việc tạo những sản phẩm có giá trị, bà Vân còn luôn đóng góp rất tích cực vào các phong trào phúc lợi dân sinh tại địa phương như: xây dựng nhà tình thương, hỗ trợ cho học sinh nghèo; người già neo đơn, khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho người nghèo…

Tô Phục Hưng