Khôi phục nguồn lợi thủy sản nhờ sức mạnh cộng đồng

Chưa có đánh giá về bài viết

Cỡ chữ (px)

Giãn cách chữ (px)

Giãn cách dòng (%)

(TSVN) – Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan, để ngành nông nghiệp phát triển bền vững phải bắt đầu phát huy từ nội lực cộng đồng. Với ngành thủy sản, việc dựa vào sức mạnh cộng đồng có ý nghĩa vô cùng to lớn, nhất là việc phôi phục nguồn lợi thủy sản. Cách làm này đã được tỉnh Bình Thuận tiên phong triển khai rất hiệu quả trong thời gian qua.

Nguồn lợi suy giảm

Bình Thuận là tỉnh có truyền thống nghề cá, với 7/10 huyện, thị xã, thành phố vùng biển, 35 xã, phường, thị trấn ven biển. Toàn tỉnh có 7.545 tàu cá chiều dài từ 6 m trở lên và hơn 5.000 tàu cá (gồm thúng máy) chiều dài dưới 6 m, với trên 46.000 lao động trực tiếp. Vùng biển ven bờ của tỉnh được đánh giá là nơi có nguồn lợi thủy sản phong phú, đa dạng, với nhiều hệ sinh thái quan trọng bao gồm rạn san hô, thảm cỏ biển, rạn đá ngầm; đặc biệt, nhiều loài thân mềm hai mảnh vỏ sống vùng dưới triều phân bổ với mật độ lớn dọc ven biển của tỉnh. Nhiều khu vực ven biển của tỉnh có tính đa dạng sinh học cao, giữ vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế, xã hội của các cộng đồng ngư dân.

Hoạt động quản lý cộng đồng nghề cá tại huyện Hàm Thuận Nam. Ảnh: Nguyễn Phương

Cùng với các địa phương ven biển khác, những năm gần đây môi trường hệ sinh thái biển và nguồn lợi thủy sản tại Bình Thuận đang có xu hướng bị suy thoái do các hoạt động khai thác quá mức và sự phát triển của một số ngành kinh tế. Đặc biệt, vùng ven bờ đang bị giảm sút nghiêm trọng về thành phần loài và trữ lượng một số loài thủy sản, ảnh hưởng đến sinh kế ngư dân.

Chia sẻ tại Tọa đàm “Phát huy vai trò cộng đồng trong thực hiện Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn” diễn ra mới đây; ông Huỳnh Quang Huy, Chủ tịch Hội Nghề cá Bình Thuận thông tin, do đặc thù địa hình tự nhiên, địa phương từng có nguồn lợi thủy sản lớn và là một trong ba ngư trường trọng điểm của cả nước. Tuy vậy, từng có giai đoạn, vùng biển của Bình Thuận không còn gì. Khi đó, tàu giã cào bay tiến sát bờ biển, quần nát cả vùng ven bờ. Liên tục trong 5 năm liền, sinh kế của ngư dân bị ảnh hưởng trầm trọng.

Thủy sản tươi được bày bán tại cảng cá Phan Thiết (Bình Thuận). Ảnh: ST

Dựa vào cộng đồng

Bình Thuận là tỉnh đầu tiên trên cả nước đã giao vùng biển ven bờ của cả 1 huyện (Hàm Thuận Nam) cho cộng đồng quản lý. Đây là kết quả sau gần 10 năm triển khai các hoạt động bảo vệ, phục hồi nguồn lợi thủy sản có sự tham gia của cộng đồng. Ngoài ra, tỉnh cũng đã triển khai quản lý cộng đồng cho một số diện tích mặt biển tại xã Phước Thể, huyện Tuy Phong.

Được sự quan tâm của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, chính quyền địa phương và cộng đồng ngư dân, Hội Nghề cá Bình Thuận đã phối hợp từng bước xây dựng mô hình đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản được triển khai đầu tiên vào năm 2012 tại xã Phước Thể, huyện Tuy Phong, với đối tượng bảo vệ là điệp quạt. Từ năm 2016 mô hình thí điểm đồng quản lý đã được triển khai thực hiện tại xã Thuận Quý và đến năm 2018 được nhân rộng thực hiện ở xã Tân Thành, Tân Thuận (huyện Hàm Thuận Nam) với đối tượng chính là sò lông, hệ sinh thái rạn san hô, mực, ốc hương… Đây là các tổ chức cộng đồng đầu tiên trong cả nước thực hiện công nhận và giao quyền bảo vệ nguồn lợi thủy sản theo Luật Thủy sản.

Với sự hỗ trợ của Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP), trong 3 năm 2018 – 2021, Bình Thuận tiếp tục triển khai 3 Hội cộng đồng ngư dân tham gia đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản tại 3 xã: Thuận Quý; Tân Thành; Tân Thuận (huyện Hàm Thuận Nam). Từ một vài hộ dân đăng ký tham gia ban đầu, đến nay các Hội đã kết nạp được 288 hộ, với trên 1.000 người hưởng lợi trực tiếp.

Đại diện UNDP Việt Nam cho biết, Dự án “Thúc đẩy trao quyền và xây dựng năng lực cho cộng đồng trong quản lý, bảo vệ, phát triển và sử dụng bền vững nguồn lợi thủy sản ven biển tại huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận” là một trong những thành công lớn của việc thúc đẩy, huy động một cách mạnh mẽ các nguồn lực từ cộng đồng ngư dân, các cấp chính quyền và các bên liên quan khác chung tay bảo vệ, bảo tồn và phát triển nguồn lợi thủy sản bền vững tại địa phương. Kết quả, các Hội cộng đồng ngư dân đã tự huy động đóng góp được 210,2 triệu đồng để xây dựng nguồn quỹ duy trì hoạt động và tổ chức các hoạt động bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Các Hội đã tổ chức thi công 41 cụm rạn nhân tạo trên biển để đánh dấu, ngăn chặn nghề lưới kéo, tạo nơi sinh sống, sinh sản thuận lợi cho nguồn lợi thủy sản.

Ông Huỳnh Quang Huy, Chủ tịch Hội Nghề cá Bình Thuận chia sẻ, để phát triển quy mô của cách làm này, có thể huy động nguồn vốn từ Quỹ bảo vệ nguồn lợi thủy sản nhằm khuyến khích cộng đồng. Bên cạnh đó, cần xây dựng sinh kế bền vững cho cộng đồng, có thể kết hợp phát triển du lịch sinh thái. Bởi, chỉ nỗ lực của người dân là không đủ, mà cần có thêm các cơ chế khuyến khích, cùng sự đầu tư của doanh nghiệp, để các hoạt động này đạt hiệu quả và bền vững.

Hồng Hạnh

Bình luận

Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Tên

Hãy là người đầu tiên bình luận trong bài

Khôi phục nguồn lợi thủy sản nhờ sức mạnh cộng đồng

Nguồn lợi suy giảm

Dựa vào cộng đồng

Bình luận

Hủy

Kết nối chuyên gia

Bài viết đọc nhiều

Tuyển dụng

Khôi phục nguồn lợi thủy sản nhờ sức mạnh cộng đồng

Nguồn lợi suy giảm

Dựa vào cộng đồng

Bình luận

Cùng chuyên mục

Kết nối chuyên gia

Bài viết đọc nhiều

Tuyển dụng